عکس مورات کولا/ خبرگزاری آنادولو/ گتی ایماژ
برای لیر ترکیه (TRY)، ماه مه بی رحمانه بوده است. لیر 15 درصد از ارزش خود را در برابر دلار آمریکا کاهش داده است. این یک حرکت بزرگ و مهم است. در واقع، من بارها هشدار داده ام که لیر پاشنه آشیل رئیس جمهور رجب طیب اردوغان بود.
از زمان ریاست جمهوری اردوغان در آگوست 2014، لیر 56 درصد ارزش خود را در برابر دلار آمریکا از دست داده است. و درست از 14 می، زمانی که اردوغان اعلام کرد که قصد دارد اهرم های سیاست پولی ترکیه را در دست بگیرد، ارزش لیر در برابر دلار آمریکا تقریبا 10 درصد کاهش یافته است.
سقوط ارزش لیر ترکیه
پروفسور استیو اچ. هانکه
با سقوط لیر، تورم ترکیه افزایش یافته است. مهمترین قیمت در یک اقتصاد نرخ مبادله بین پول محلی و ارز ذخیره جهانی – دلار آمریکا است. تغییرات در نرخ ارز را می توان به طور قابل اتکا به برآوردهای دقیق نرخ تورم در کل کشور تبدیل کرد. اصل اقتصادی برابری قدرت خرید (PPP) این تغییر را امکان پذیر می کند.
من نرخ تورم سالانه ضمنی را به صورت روزانه با استفاده از PPP برای تبدیل تغییرات در نرخ ارز TRY/USD به نرخ تورم سالانه اندازهگیری میکنم. نمودار زیر سیر آن نرخ سالانه را نشان می دهد. در حال حاضر نرخ تورم سالانه ترکیه 39.2 درصد است. بنابراین، نرخ تورم اندازه گیری شده من 3.6 برابر بیشتر از نرخ رسمی 10.85٪ است.
تورم سالانه ترکیه
پروفسور استیو اچ. هانکه
چه چیزی پشت ضعف لیر نهفته است؟ خوب، همه چیز در مورد عرضه و تقاضا است. در سمت عرضه، بانک مرکزی جمهوری ترکیه برای مدت طولانی بسیار سست بوده است. و این قبل از این بود که اردوغان نشان دهد که میخواهد دستش را به تیلر بزند تا بتواند عرضه پول را از بین ببرد. با استفاده از تئوری کمیت پول (QTM) آزمایش شده و واقعی، می دانیم که این نتیجه گیری روی زمین محکمی است.
QTM بیان می کند که MV = Py، که در آن M عرضه پول، V سرعت پول، P سطح قیمت و y تولید ناخالص داخلی واقعی است. وقتی عملیاتی شد و بر حسب درصد تغییرات M، V، P و y بیان شد، میتوانیم «نرخ رشد طلایی» را برای پول کل تعیین کنیم. این نرخ رشد عرضه پول مورد نیاز برای رسیدن به یک هدف تورمی اعلام شده است: ΔM = ΔP + Δy – ΔV. بنابراین، نرخ رشد پول گسترده برابر با نرخ تورم به اضافه درصد تغییر در تولید ناخالص داخلی واقعی منهای درصد تغییر در سرعت پول است.
با این معادله QTM، نرخ رشد طلایی ترکیه را برای عرضه پول تخمین می زنیم. نرخی که با هدف تورم 5 درصدی بانک مرکزی ترکیه مطابقت دارد. اگر از دادههای 10 سال گذشته ترکیه استفاده کنیم و آنها را به معادله QTM متصل کنیم، متوجه میشویم که نرخ رشد طلایی ترکیه برای عرضه پول (M3) 13 درصد است.
از سال 2014، عرضه پول گسترده (M3) با نرخ رشد متوسط سالانه 16 درصد در حال رشد بوده است. این بسیار بالاتر از نرخ رشد طلایی 13 درصدی است. تصویر اخیر حتی بدتر است. از سال 2016، عرضه پول (M3) با نرخ سالانه تقریباً 18 درصد رشد کرده است. بنابراین، رشد عرضه پول بسیار داغ بوده است.
این مشکل کمیت طرف عرضه با مشکل کیفیت نیز همراه بوده است. در واقع، کیفیت عرضه پول (پول ذخیره پرقدرت) از سال 2008 رو به وخامت گذاشته است. از تابستان 2009، خالص ذخایر خارجی ترازنامه بانک مرکزی از بیش از 100 درصد پول ذخیره به محدوده منفی سقوط کرده است. برای حفظ رشد عرضه پول، بانک مرکزی دارایی های خارجی ناپدید شده خود را با دارایی های لیر جایگزین کرده است. آن تصویر زشت در زیر نشان داده شده است.
ترکیب پولی ترکیه
پروفسور استیو اچ. هانکه
بنابراین، تصویر سمت عرضه “لیره منفی” است (بخوانید: پول با کیفیت بسیار پایین). در مورد تقاضا چطور؟ تا همین اواخر، به اصطلاح “تجارت حمل”، لیر را به سختی بالای آب نگه می داشت. این تجارت تجارتی است که در آن سفته بازان در دارایی های لیر سرمایه گذاری می کنند که نرخ های بهره بالاتری نسبت به ارزهای تامین مالی دارد. به عنوان مثال، ژاپنی ها تا چند روز گذشته، تجارت حمل و نقل را پذیرفته اند. ژاپنیها خرید داراییهای لیر پربازده را با استقراض با نرخهای بسیار «پایین» به ین تأمین میکنند. تا زمانی که کاهش ارزش لیر تمام اسپرد مربوط به تجارت حمل و نقل را نخورد، ژاپنی ها خوشحال هستند. بدیهی است که هرچه گسترش بیشتر باشد، آنها خوشحال تر هستند و تقاضا برای لیر بیشتر می شود. اما، اخیرا، گسترش کاهش یافته است. در واقع، اکنون از ژانویه 2017 کمتر از هر زمان دیگری است. در نتیجه، تجارت حمل و نقل غیرجذاب شده است و تقاضا برای لیر کاهش یافته است.
در این صورت، تصویر لیر نشان از عرضه بسیار کم کیفیت و تقاضای کم خون است. با رئیس جمهور اردوغان، این تصویر به احتمال زیاد تغییر نخواهد کرد. بعید است بانک مرکزی ترمز رشد حجم پول را بگیرد. همچنین بعید است که اردوغان از نرخ های بهره بسیار بالاتری که برای جذابیت دوباره تجارت حمل و نقل لازم است چشم پوشی کند. برای افزایش تجارت حمل و نقل و تحریک تقاضا برای لیر، نرخ های بهره باید شمال نرخ تورم اندازه گیری شده من تقریباً 40 درصد باشد. عکس قشنگی نیست
وب سایت من را بررسی کنید. استیو هانکه
* استانداردهای تحریریه چاپ
* چاپ مجدد و مجوزها