از مهم‌ترین تصمیمات صاحبان کسب‌وکارها، تامین مالی و تخصیص بهینه وجوه است. این تصمیمات تاثیر مستقیمی بر ارزش کسب‌وکارها و حداکثر شدن ثروت سهامداران دارد. به طور معمول تامین مالی مطابق با چرخه عمر یک کسب‌وکار صورت می‌پذیرد.
تامین مالی جمعی ۵ مدل مبتنی بر اهدا (Donation)، مبتنی بر وام (Peer to peer lending)، مبتنی بر پاداش (Reward)، مدل مبتنی بر مشارکت (Equity) و مدل ترکیبی (Hybrid) دارد. بازار تامین مالی جمعی با تاریخچه ۳۱۱ ساله دارای مزایایی چون امکان جذب سریع منابع، محدودیت‌های کمتر به نسبت سایر روش‌های تامین مالی و معایبی چون محدودیت قانونی سقف مبلغ تامین مالی و بالا بودن نرخ تامین مالی است.
بازار تامین مالی جمعی که نقطه حیات بخشی برای کارآفرینان و صاحبان کسب‌وکار است، انتفاعی فراتر از تامین مالی مانند تحقیقات بازار، تبلیغات، شبکه‌سازی، بهبود ایده، امکان مشارکت مشتری نهایی در سود کسب‌وکار، تکمیل زنجیره تولید، امکان مشارکت شرکای استراتژیک و اعتبار آفرینی کسب خواهد کرد.
از جمله چالش‌های بازار تامین مالی جمعی که از سال ۱۳۹۹ در شرکت فرابورس ایران شکل گرفته است، تغییر مکرر دستورالعمل‌ها، قوانین و مقررات است. با توجه به سیاست‌های بانک مرکزی در بازار پول، تمایل شرکت‌ها به تامین مالی از بازار سرمایه رو به افزایش است. وجود قوانین سختگیرانه در بازار تامین مالی جمعی برای متقاضی و تامین کنندگان از جذابیت‌های این بازار کاسته است. از جمله عوامل تاثیرگذار دیگر بر نرخ‌ تامین مالی، شرایط بازارهای موازی است. به طور مثال هنگامی که ریسک‌های سیستماتیک افزایش می‌یابد (افزایش قیمت ارز، طلا، انتشار گواهی سپرده خاص)، جذابیت سرمایه‌گذاری در این بازار کم می‌شود همچنین نبود بازار ثانویه که امکان نقل و انتقال گواهی شرکت سرمایه‌گذاری را فراهم سازد دیگر چالش این بازار است چون منابع تامین کننده طرح تا مدت زمان پایان طرح بلوکه می‌شود، با توجه به شرایط تورمی سرمایه‌گذاران مایل به مشارکت نیستند.
با توجه به اینکه بازار تامین مالی جمعی در مسیر رشد و توسعه قرار دارد، پیشنهاد می‌شود مجوز فعالیت سکوهای تامین مالی به نهادهای مالی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار اعطا تا جلب اعتماد بهتری برای سرمایه‌گذاران انجام شود ضمن آنکه ایجاد بازار ثانویه می‌تواند بر جذابیت این بازار بیفزاید.

• شایان شاه حسینی – مدیرتأمین مالی کارگزاری سامان