به گزارش صدای بورس،صاحبنظران معتقدند ۱۴۰۲ یکی از بدترین سال‌ها برای بورس ایران بود. یکی از شعارهای این سال پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد بود اما دقیقا معکوس آن اتفاق افتاد. رخ دادن اتفاقات و تصمیمات خلق‌الساعه عجیب، گواه این ادعاست به‌طوری که سابقه نداشت تا این حد در فضای اقتصادی با اتفاقات عجیب مواجه شویم. تصمیماتی که گرفته شد، تأثیرات خیلی بزرگی نه برای کوتاه مدت که بلندمدت بر اقتصاد، بازار سرمایه و صنایع آن دارد.
در سال گذشته بزرگترین صنایع سودساز مورد هدف قرار گرفته شدند، تغییرات بسیار زیادی در نرخ بهره به وجود آمد و در این میان تصمیماتی که برای جلوگیری از رشد دلار گرفته شد، بی‌اثر بود. در این میان علاوه بر اخبار اقتصادی، اخبار سیاسی_نظامی هم بازار را تحت تأثیر قرار داد به خصوص در نیمه دوم سال که به لحاظ نظامی با اخبار عجیبی مواجه شدیم.
رکودی که در سال ۱۴۰۲ شاهد آن بودیم، تنها مختص بورس نبود و با نگاهی به کسب و کارها، صنایع و شرکت‌های تولیدی متوجه می‌شویم که همگی این وضعیت رکودی را همه حس کردند. دلیل آن هم سیاست‌های مالی به شدت انقباضی دولت بوده که سعی کرد درآمدهای خود را بالا ببرد و هزینه‌هایش را کنترل کند، طبیعتا هزینه امکان کنترل به آن صورت را هم نداشت و فشار روی درآمدها می‌آمد. در این میان نکته قابل تأمل اینکه اتفاقات سیاسی که در مهر ماه رخ داد، گزارش‌های خوب ۶ماهه را هم زیر سؤال برد. ضمن آنکه یکی از اثرگذارترین تصمیماتی که بسیار بازار را تحت تأثیر قرار داد، حواشی ایجاد شده پیرامون مسئله نرخ خوراک بود. در کنار این موارد ناترازی انرژی و قطعی برق و گاز در تابستان و زمستان هم بلای جان صنایع شده و همه و همه دست به دست هم داد تا شرکت‌های بورسی ۱۴۰۲ را با تلخی به پایان برسانند. باتوجه به پایان فصل مجامع، نگاهی داشتیم به شرکت‌هایی که بیشترین سود محقق شده و بیشترین سود تقسیم شده را داشتند.
کسب رتبه اول توسط پتروشیمی‌ها
از میان ۲۰ شرکت اولی که بیشترین سود خالص را داشتند؛ شش شرکت مربوط به صنعت محصولات شیمیایی، چهار شرکت مربوط به صنعت شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی، سه شرکت مربوط به صنعت بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، سه شرکت مربوط به صنعت استخراج کانه‌های فلزی، دو شرکت مربوط به صنعت فلزات اساسی و دو شرکت مربوط به صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای بودند.
“وبملت” در سال مالی مورد منتهی به ۲۹/۱۲/۱۴۰۲ بیش از ۹۷۱,۶۴۷,۴۴۱ میلیون ریال سود خالص محقق کرده و در مجمع این شرکت مطرح شد: “نسبت کفایت سرمایه بانک به ۱۰.۷۸درصد رسیده و در صورت رفع تحریم‌ها، این بانک می‌تواند در بازارهای بین‌المللی نقش اصلی خود را ایفا کند. ” همچنین خبر مهمی که در این مجمع اعلام شد درخصوص تجدید ارزیابی دارایی‌ها بود که گفته شد: “در سال‌های گذشته برای استفاده از معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را انجام ندادیم، اما امسال حتما در دستور کار است. ” وتجارت هم سود خالص ۳۰۵,۵۸۱,۷۵۰ میلیون ریالی محقق کرد و لازمه برنامه افزایش سرمایه از محل سود انباشته این بانک یکسری مکاتبات است که طبق اعلام مدیران در مجمع اگر موافقت‌ها انجام شود، حتما انجام می‌دهند. “فولاد” و “فملی” هم دو شرکت دیگری هستند که در رتبه دوم و سوم بیشترین سود محقق شده قرار گرفتند. در مجمع فولاد مطرح شد: ” اگر واحدهای احیا در جنوب کشور و در زیرمجموعه‌ها احداث شود و بتوانیم تا سال آینده آنها را به مدار بیاوریم، می‌توانیم این امید را داشته باشیم که قطعی گاز در سال آینده کمتر به ما آسیب بزند و سودآوری شرکت به شدت افزایش پیدا کند. بخش اعظم سودآوری ما در واحدهای احیا است. ” ضمن آنکه “شپنا” نیز با سود خالص ۳۷۸,۱۵۱,۹۰۶ میلیون ریالی در رتبه چهارم بیشترین سود محقق شده قرار دارد.
کدام شرکت‌ها بیشترین سود نقدی را تقسیم کردند؟
از میان ۲۰ شرکت اولی که بیشترین سود نقدی را تقسیم کردند؛ شش شرکت مربوط به صنعت محصولات شیمیایی، چهار شرکت مربوط به صنعت شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی، سه شرکت مربوط به صنعت فلزات اساسی، سه شرکت مربوط به صنعت استخراج کانه‌های فلزی، دو شرکت مربوط به صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای و دو شرکت مربوط به صنعت بانک‌ها و مؤسسات اعتباری بودند.
“فولاد” با تقسیم ۴۳۲,۰۰۰,۰۰۰ میلیون ریالی سود نقدی در رتبه اول قرار دارد و “فملی”، “شپنا”، “وغدیر” و “وامید” در رتبه‌های بعدی قرار دارند. در این راستا در مجمع “وغدیر”؛ قطع خوراک و سوخت شرکت‌ها در فصل زمستان و قطع برق در تابستان، نبود مشوق لازم برای جلوگیری از خام‌فروشی، عدم امکان واردات خوراک و صادرات فرآورده‌های اصلی مازاد در کشور و فرآورده‌های جانبی، دشواری در اخذ تأمین مالی و سرمایه‌گذاری خارجی و دریافت مطالبات از دولت اعم از سازمان حمایت، پالایش و پخش و … ازجمله چالش‌های شرکت اعلام شد. همچنین در این مجمع گفته شد که “پیگیر حذف و یا تعدیل مالیات بر صادرات محصولات خام و نیمه خام، تعدیل نرخ فروش ارز صادراتی و تشکیل صندوق‌های CVC هستیم و پیگیری لازم درخصوص بدهی ارزی نیروگاه بهبهان هم در دستور کار است. ” ضمن آنکه در مجمع “وامید” هم مطرح شد: ” امیدواریم برای انجام افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها موافقت بانک مرکزی را اخذ کنیم. مذاکرات اولیه انجام شده و احتمالا در سال جاری این موضوع را اجرایی کنیم. ضمن آنکه اگر بتوانیم برای این کار مجوز اخذ کنیم، مرحله بعد از محل مطالبات افزایش سرمایه می‌دهیم. “
یکی از نکات قابل توجه درخصوص تقسیم سود شرکت‌ها در مجامع این است که اکثر آنها طرح‌های توسعه‌ای و پروژه‌های در دست اجرای شرکت را بهانه‌ای قرار داده‌اند تا سود کمتری میان سهامداران تقسیم کنند و از محل سود تقسیم نشده برای تأمین مالی پروژه‌ها افزایش سرمایه بدهند. درخصوص بانک‌ها هم که “وپاسار” و “وبملت” در رتبه‌های پایین تقسیم سود نقدی قرار دارند باید اشاره کرد که طبق مجوز بانک مرکزی بانک‌ها اجازه تقسیم سود بالای ۱۰ درصد و لحاظ کردن سود تسعیر ارز در تقسیم سود را ندارند. همچنین توسط بانک مرکزی به بانک‌ها ابلاغ شده که باید ظرف ۵ سال سرمایه خود را به ۲۰ همت برسانند.
کام کدام سهامداران شیرین‌تر شد؟
در این میان “نوین” با تقسیم سود ۶۰ ریالی، “شفام” با تقسیم سود ۳۰۰۰ ریالی، “پاسا” با تقسیم سود ۲۸۰۰ ریالی، “شخارک” با تقسیم سود ۶۱۰۰ ریالی، “وتعاون” با تقسیم سود ۱۰ ریالی، “وملی” با تقسیم سود ۵۰۰۰ ریالی، “ریشمک” با تقسیم سود ۳۳۰ ریالی، “شپاس” با تقسیم سود ۳۳۵۰ ریالی، “شرانل” با تقسیم سود ۹۵۰۰ ریالی، “کفرا” با تقسیم سود ۳۲۰ ریالی، “رانفور” با تقسیم سود ۳۸۰ ریالی و “سخوز” با تقسیم سود ۶۷۰۰ ریالی (همه شرکت‌ها به ازای هر سهم) ۱۳ شرکتی هستند که بیش از ۱۰۰ درصد تقسیم سود داشتند.
همچنین “حفارس” (۴۵/۱ درصد)، ” ونوین” (۶۸/۵ درصد)، “وبملت” (۹۹/۵ درصد)، “وتجارت” (۲۵/۷ درصد) و “کرومیت” (۶۰/۹ درصد) کمترین درصد تقسیم سود را به خود اختصاص دادند. “حفارس”، شرکتی است که بعد از ۱۰ سال در سال ۱۴۰۲ از زیان انباشته خارج شده و در مجمع این شرکت مطرح شد که برنامه دارد از املاک دیگر خود که در استان‌های مختلف قرار گرفته‌اند، در راستای ایجاد ارزش افزوده استفاده کند. میانگین سود تقسیمی سال مالی ۱۴۰۱ حدود ۳/۶۵ درصد بوده که در سال مالی جدید این رقم به ۶۷/۵۴ درصد رسیده است و نشان‌دهنده خبر خوب درخصوص کاهش سود تقسیمی و افزایش رقم سود در شرکت‌ها جهت طرح توسعه و فعالیت بهتر آنهاست.
همراز فیروزی – خبرنگار
شماره ۵۴۹ هفته نامه اطلاعات بورس