آغاز معاملات هفته گذشته برای بسیاری از بورس‌های جهان (به ویژه کشورهای توسعه‌یافته) دردناک بود، به طوری که از شرق دور تا خاورمیانه و از اروپا تا آمریکا افت‌های سنگینی به ثبت رسید تا جایی که نام این روز را «دوشنبه سیاه» گذاشتند. در این روز به دلیل هراس معامله‌گران از احتمال گسترش تنش‌های منطقه‌ای و وقوع رکود اقتصادی، چند تریلیون دلار از ارزش بورس‌های جهان کاسته شد.
اما صعود و سقوط در ذات بازار است و ما همیشه شاهد دوره‌های رونق و رکود در بازارها بوده‌ایم. بنابراین، شکی نیست که این بار هم روند نزولی بازار تغییر خواهد کرد. نشانه‌های این تغییر جهت را در روزهای اخیر شاهد بوده‌ایم. با این حال مطمئن نیستم این تغییر جهت برای بورس ایران هم رخ خواهد داد یا خیر. بورس ایران ماه‌هاست که در روندی نزولی-رکودی گرفتار شده و از ظواهر امر چنان پیداست که قصد یا توانی برای تغییر جهت ندارد. کارشناسان و تحلیلگران درباره دلایل شکل‌گیری چنین شرایطی به قدر کافی سخن گفته‌اند، بنابراین پرداختن به چرایی شکل گرفتن این روند، هدف این نوشتار نیست.
این روزها شاهد برگزاری شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت مالی (بورس، بانک و بیمه) هستیم. در نگاه اول، شاید از نظر برخی برگزاری این رویداد در حالی که اقتصاد و بورس ایران روزهای سختی را سپری می‌کنند، کاری بیهوده و حتی (به دلیل هزینه‌های آن) زیانبار باشد. اما نباید از نظر دور داشت که این رویداد، مهمترین و بزرگترین گردهمایی فعالان و کنشگران اقتصادی کشور است. در این رویداد، کنشگران، مدیران و تصمیم‌گیران حوزه‌های مختلف اقتصادی (بازارهای سرمایه، پول و بیمه) زیر یک سقف گرد هم می‌آیند تا درباره شرایط کنونی و راه‌های توسعه اقتصاد کشور گفت‌وگو کنند. در حال حاضر شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای است که از یک سو لزوم برقراری ارتباط مستقیم و بدون واسطه میان کنشگران بازار و تصمیم‌گیران احساس می‌شود و از سوی دیگر، افزایش دانش مالی آنان در کنار آشنایی هر چه بیشتر مردم عادی با سازوکار بازارها، به ضرورتی انکارناپذیر بدل شده است.
این رویداد بزرگ در دوره‌های قبل شاهد حضور کنشگران و تصمیم‌سازان هر سه حوزه مهم بورس، بانک و بیمه بوده و زمینه افزایش همکاری میان آنان را فراهم کرده است. امید است، در شرایطی که اقتصاد کشور با بحران‌های متعدد روبه‌رو شده، شانزدهمین نمایشگاه صنعت مالی بتواند راهکارهای مناسبی برای برون‌رفت از بحران‌ها ارائه کند.
- حبیب علیزاده – روزنامه‌نگار
- شماره ۵۵۱ هفته نامه اطلاعات بورس