همشهری آنلاین – فتانه احدی: مهریه مهریه همان دین ممتازی است که معمولا زوج (مرد) و زوجه (زن) پیش از جاری شدن عقد نکاح راجع به آن توافقاتی می‌کنند. اما مهریه انواع مختلف دارد که مرد نسبت به تعیین هر کدام از آنها مسئولیت‌های جداگانه‌ای دارد و تنها در چند شرایط به خاطر مهریه به زندان می‌افتد. حال می‌خواهیم بدانیم این کدام نوع از مهریه است؟
شایان وفا، وکیل و دکترای حقوق خصوصی و عضو مرکز وکلای استان البرز می‌گوید: مهریه از حقوق مالی زوجه است و حتی مواردی مانند فساد اخلاق، عدم تمکین، سو معاشرت و زنا باعث نمی‌شود که مهریه به او تعلق نگیرد و هیچگونه تاثیری در حقوق مالی زوجه ایجاد نمی‌کند.
وفا ادامه می‌دهد: نکاح را باید به دو دسته دائم و موقت (منقطع) تقسیم کرد. در مهریه‌های نکاح دائم معمولا مهریه در زمان عقد نکاح توافق می‌شود. ولی باید به این نکته توجه داشت که امکان دارد در نکاح دائم در زمان عقد مهریه مشخص نشود و به بعد عقد موکول شود که باتوجه به شرایط، به زوجه مهرالمسمی، مهرالمثل یا مهر المتعه تعلق می‌گیرد، ولی در عقد موقت در صورت عدم تعیین مهریه نکاح این امکان وجود ندارد به بعد عقد موکول شود و این نکاح موقت باطل است.
او می‌گوید: مهریه از بابت زمان پرداخت (تادیه) از سوی زوج به زوجه می‌تواند به طرق ذیل توافق شود.
1. مهریه حال: یعنی زوج مکلف به پرداخت فوری و بی قید پ شرط آن است.
۲. مهریه موجل(زمان دار-اجل دار): یعنی زمان مشخصی برای پراخت آن توافق شده به طور مثال ۱۰ سکه در ۳ سال آینده
۳. مهریه عندالاستطاعه: زوج در صورت توافق با زوجه به پرداخت اینگونه مهریه، زوجه فقط در صورتی می‌تواند از مطالبه مهریه کند که توانایی و استطاعت مالی و تمکن داشتن همسر خودرا به اثبات برساند و در اینگونه مهریه حق عدم تمکین تا دریافت حقوق مالی خود را (حق حبس) ساقط است و در صورت عدم اثبات تمکن مالی زوج، حق جلب و حبس زوج را هم از دست می‌دهد.
۴. مهریه عندالمطالبه: در این نوع مهریه هر زمانی که زوجه مطالبه و درخواست به پرداخت مهریه خود نمیاد زوج مکلف به پرداخت می‌شود که بیشتر مهریه‌های که امروزه شاهد آن هستیم از این دسته هستند.
نکته پایانی سخن:
این وکیل می‌گوید: زوجه در صورتی می‌تواند جهت وصول مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه طلا یا معادل قیمت آن، زوج را بازداشت کند که حتما بتواند تمکن مالی زوج را اثبات کند در غیر این صورت امکانپذیر نیست. در خصوص مازاد برآن (بیش از ۱۱۰سکه) زن حق بازداشت همسر خود را ندارد چه تمکن مالی داشته باشد چه نداشته باشد.
او درباره حبس مرد به خاطر مهریه می‌گوید: حبس زوج (بازداشت) معمولا در مهریه‌های حال، موجل (به شرط رسیدن زمان آن) و عندالمطالبه امکان پذیر است و رخ می‌دهد و در مهریه های که عندالاستطاعه است، اصولا امکانپذیر نیست مگر تمکن مرد ثابت شود و مرد از پرداخت آن امتناع می‌کند.