به گزارش جام‌جم‌آنلاین از ایرنا از سازمان ملل، ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل در آخرین ماه از سال ۲۰۲۴ میلادی (دسامبر)، پیش از روی کار آمدن دونالد ترامپ و آخرین هفته‌های ریاست جمهوری جو بایدن، برعهده واشنگتن است. پیش از آمریکا، انگلیس در ماه قبلی میلادی (نوامبر) ریاست شورای امنیت را برعهده داشت.

در دوره ریاست دوره‌ای هر یک از ۱۵ عضو شورای امنیت، ریاست نشست‌های این شورا برعهده سفیر و نماینده دائم آن کشور است و این بار «لیندا توماس گرینفیلد» سفیر و نماینده دولت بایدن در سازمان ملل که در آخرین روز‌های حضورش در این نهاد بین المللی، به سر می‌برد، ریاست نشست‌های این ماه (دسامبر) را برعهده دارد که قرار است جای خود را به «لیزا استفانیک» نماینده ۴۰ ساله مجلس نمایندگان از ایالت نیویورک با تجربه اندک در عرصه سیاست خارجی دهد که ترامپ او را برای تصدی نمایندگی این کشور در سازمان ملل معرفی کرده است.

شورای امنیت سازمان ملل متحد ۱۵عضو دارد که پنج عضو دائم شورای امنیت شامل آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین می‌شوند که دارای حق وتو در این شورا هستند. وظیفه اصلی این شورا حفظ صلح و امنیت بین‌الملل است که با یکجانبه‌گرایی برخی از این اعضا، از ماموریت اصلی خود دور شده و در موارد متعددی از جمله جنگ غزه و اوکراین ناکارآمد بوده است.

۱۰ عضو غیر دائم شورای امنیت را نیز مجمع عمومی سازمان ملل متحد با توجه به مشارکت اعضای این سازمان در حفظ صلح و امنیت بین الملل و دیگر اهداف سازمان و همچنین بر مبنای توزیع عادلانه جغرافیایی انتخاب می‌کند.

برگزاری نشست دوره‌ای شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام، اواخر آذر ماه جاری

در ماه جاری میلادی (دسامبر)، همچنین نشست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل درباره قطعنامه ۲۲۳۱ این شورا در خصوص ایران و بررسی هجدهمین گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد درباره اجرای این قطعنامه و توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام اواخر آذرماه جاری برگزار می‌شود.

این نشست دوره‌ای شورای امنیت در نیمه دوم دسامبر (اواخر آذرماه جاری) برگزار خواهد شد.

در این نشست دوره‌ای که هر شش ماه یک‌بار در محل شورای امنیت سازمان ملل برگزار می‌شود، ابتدا رزماری دی کارلو معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی، گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل این سازمان را قرائت و سپس اعضای شورای امنیت نظرات خود را بیان می‌کنند و سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز طبق روال همیشگی سخنرانی خواهد کرد.

مطابق قطعنامه ۲۲۳۱، هر شش ماه یکبار گزارش دبیرکل سازمان ملل در نشست عادی شورای امنیت سازمان ملل ارائه و سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز در این نشست سخنرانی می‌کند.

نشست دوره‌ای ۶ ماهه شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام در حالی برگزار می‌شود که پس از بیش از دو سال و سه ماه وقفه در مذاکرات هسته ای، نشست معاونان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، فرانسه، آلمان و انگلیس برای گفتگو در مورد مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی روز جمعه ٩ آذر ۱۴۰۳ در ژنو سوئیس برگزار شد؛ نشستی که سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران، آن را یک «طوفان فکری» و فرصتی برای بررسی راه‌های برون‌رفت از وضعیت موجود توصیف کرد.

به گفته مقامات جمهوری اسلامی ایران، مذاکرات ژنو در ادامه گفتگو‌های انجام شده با اروپایی‌ها در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد و طیفی از مباحث و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله موضوع هسته ای، فلسطین و لبنان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

به گفته کاظم غریب آبادی، معاون حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه ایران، در این مذاکرات، آخرین تحولات دوجانبه، منطقه‌ای و بین المللی، به ویژه مباحث هسته‌ای و رفع تحریم، مورد بحث و ارزیابی قرار گرفت.

معاون عراقچی تصریح کرد: ما قاطعانه به پیگیری منافع مردم خود متعهد هستیم، و ترجیح ما مسیر گفتگو و تعامل است. توافق شد که در آینده نزدیک گفتگو‌های دیپلماتیک ادامه یابد.

در نشست دوره‌ای ۶ ماه قبل شورای امنیت سازمان ملل در نیویورک که ۴ تیرماه ۱۴۰۳ و همزمان با برگزاری مناظره نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری ایران درباره سیاست خارجی و برجام، برگزار شد، هفدهمین گزارش دبیر کل سازمان ملل درخصوص اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بررسی شد.

هفدهمین گزارش دبیرکل سازمان ملل بر خلاف گزارش‌های قبلی بسیار کوتاه بود، زیرا مهر ماه ۱۴۰۲، دبیرخانه شورای امنیت سازمان ملل با ارسال یادداشتی به کشور‌های عضو سازمان ملل متحد، پایان رسمی مقررات بند‌های ۳، ۴ و ۶ ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱، شامل آزمایش‌های موشکی، محدودیت صادرات و واردات اقلام موشکی به ایران و همچنین تحریم‌های مربوط به توقیف اموال و ارائه خدمات مالی به افراد و نهاد‌های ایرانی تحت تحریم شورای امنیت را به اطلاع کشور‌ها رساند.

بر اساس مفاد ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱، این محدودیت‌ها تا ۸ سال پس از اجرای برجام (۱۸ اکتبر ۲۰۲۳) ادامه داشت که در این تاریخ به وقت نیویورک، به صورت خودکار خاتمه یافت.

لغو محدودیت‌های مذکور در حالی صورت می‌گیرد که طی سال‌های اخیر، تلاش‌های سیاسی و حقوقی گسترده‌ای از سوی آمریکا و کشور‌های غربی برای اتهام زنی و اجماع سازی در جامعه جهانی به منظور بسترسازی برای تداوم این تحریم‌ها صورت پذیرفته بود که نهایتا با ناکامی سیاسی و حقوقی کشور‌های غربی در بازگرداندن قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت، محدودیت‌های مذکور به صورت رسمی خاتمه یافت.

مضافاً تغییرات مذکور نیز راس ساعت ۱۲ نیمه شب ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ در وبسایت سازمان ملل و فهرست یکپارچه تحریم‌های سازمان ملل اعمال شده است.