آرمان امروز-سرویس بین الملل: ریاستجمهوری روسیه از الهام علیاف، رییسجمهوری آذربایجان، به دلیل آنچه کرملین «حادثه غمانگیز» در حریم هوایی روسیه در مورد هواپیمای آذربایجانی خواند، عذرخواهی کرد.
یک هواپیمای جمهوری آذربایجان، پنجم دی پس از فرود اضطراری در قزاقستان آتش گرفت و ۳۸ نفر از سرنشینانش کشته شدند.
بنا به اعلام کرملین ولادیمیر پوتین برای «حادثه تاسفبار در حریم هوایی» روسیه عذرخواهی کرده است. با این وجود او دلیل سقوط هواپیما را بیان نکرده است. دفتر مطبوعاتی کرملین در اطلاعیهاش میگوید: «ولادیمیر پوتین از وقوع این حادثه تاسفبار در حریم هوایی روسیه پوزش خواست و بار دیگر به خانواده قربانیان تسلیت عمیق و صمیمانه ابراز کرد و برای زخمیان حادثه آرزوی درمان سریع کرد.»
آقای پوتین در عین حال تایید کرده است که پدافند هوایی روسیه در زمان این رویداد فعال بوده است. به گفته او فعالیت پدافند به دلیل حملات پهپادی اوکراین بوده است.
آمریکا میگوید شواهدی دارد که نشان میدهد سیستم دفاع هوایی روسیه ممکن است هواپیمایی را سرنگون کرده باشد که روز چهارشنبه در قزاقستان دچار سانحه شد. اگر نقش روسیه در این حادثه تأیید شود، این سومین هواپیمایی است که توسط نیروهای تحت حمایت روسیه در نقاط مختلف جهان سرنگون شده است. در حالی که کارشناسان هوانوردی میگویند آتش سامانه پدافند هوایی روسیه احتمالاً عامل سقوط هواپیمای آذربایجان بوده است، تعدادی از کانالهای چچنی تصاویری از هدفگیری چندین پهپاد را در آسمان همان منطقه ساعاتی قبل از سانحه سقوط هواپیما منتشر کردهاند.
هواپیمای متعلق به خطوط هوایی آذربایجان روز چهارشنبه ۲۵ دسامبر (۵ دی) در حال پرواز از پایتخت آذربایجان باکو به شهر گروزنی در شمال قفقاز روسیه بود که به دلایل نامشخص تغییر مسیر داده و هنگام تلاش برای فرود در آکتائو قزاقستان در ۳ کیلومتری فرودگاه این شهر سقوط کرد.
آذربایجان روز پنجشنبه پرچمها در سراسر کشور را به احترام قربانیان نیمهافراشته کرد. الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان، در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که هنوز برای گمانهزنی درباره علل حادثه زود است اما گفت که شرایط جوی هواپیما را مجبور به تغییر مسیر کرده بود. وی اضافه کرد: «اطلاعاتی که به من داده شده این است که هواپیما به دلیل بدتر شدن شرایط جوی بین باکو و گروزنی تغییر مسیر داده و به سمت فرودگاه آکتائو حرکت کرده بود، جایی که هنگام فرود سقوط کرد.»
مقامات سازمان هواپیمایی کشوری روسیه در همین حال گفتهاند اطلاعات اولیه نشان میدهد هواپیما به دلیل «برخورد با پرنده» دچار وضعیت اضطراری شده و به آکتائو تغییر مسیر داده است.
مقامات آذربایجان، قزاقستان و روسیه درباره علت احتمالی حادثه سکوت کردهاند، اما یک نماینده مجلس آذربایجان، مسکو را مقصر دانسته است. راسم موسابکوف گفت که هواپیما در آسمان گروزنی هدف قرار گرفته و از روسیه خواست رسماً عذرخواهی کند.
وی افزود: «افرادی که این کار را انجام دادهاند باید تحت تعقیب قضایی قرار گیرند و به قربانیان نیز غرامت پرداخت شود. اگر این اتفاق نیفتد روابط دوجانبه تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.»
فیلمهای موبایلی که به صورت آنلاین در کانال تلگرامی چچن «نییسو» منتشر شده نشان میدهند که ساعاتی قبل از سقوط هواپیمای آذربایجان در همان منطقه چندین پهپاد در حال حرکت هدف قرار گرفته و منفجر میشوند.
فیلمهای دیگری که پس از سقوط هواپیمای آذربایجان منتشر شده نشان میدهند که روی دم هواپیما حفرههایی غیرعادی که میتواند نشان از ترکش باشد به چشم میخورد. در حالی که تحقیقات رسمی درباره حادثه آغاز شده، برخی کارشناسان اعلام کردند که حفرههای دیده شده در بخش دم هواپیما میتواند نشاندهنده اصابت آن به آتش پدافند هوایی روسیه برای مقابله با حمله پهپادی اوکراینی باشد.
پهپادهای اوکراینی پیشتر به گروزنی، پایتخت جمهوری چچن روسیه، و دیگر مناطق در قفقاز شمالی حمله کرده بودند.
یک مقام رسمی در چچن نیز اعلام کرد که روز چهارشنبه حمله پهپادی دیگری به این منطقه دفع شده است. مارک زی، محقق در «اوپیاس گروپ» که فضای هوایی جهان و فرودگاهها را برای خطرات رصد میکند، گفت که تجزیه و تحلیل تصاویر قطعات هواپیمای سقوط کرده نشان میدهد که تقریباً با اطمینان کامل هدف یک موشک زمینبههوا (SAM) قرار گرفته است. وی اضافه کرد: «برای تحقیقات بیشتر زمان لازم است، اما به طور کلی میتوان گفت احتمال اینکه این هواپیما توسط موشک سام مورد حمله قرار گرفته باشد، بین ۹۰ تا ۹۹ درصد است.»
شرکت «اوسپری فلایت سولوشنز»، مستقر در بریتانیا که امنیت هوانوردی را تحلیل میکند، به مشتریان خود هشدار داده «پرواز خطوط هوایی آذربایجان به احتمال زیاد توسط سامانه دفاع هوایی نظامی روسیه ساقط شده است.»
source