با وجود تأکیدات فراوان بر پرداخت عیدی و پاداش پایان سال کارگران به منظور تأمین رفاه و آرامش خاطر آن‌ها و تهیه مایحتاج ضروری خانواده‌ها، متأسفانه در برخی واحدها و صنوف، پرداخت عیدی به دلایلی مانند کمبود نقدینگی کارفرما با تأخیر مواجه می‌شود. این تأخیر گاهی به حدی است که پرداخت به سال بعد موکول می‌شود و باعث دلسردی و بی‌انگیزگی کارگران زحمتکش می‌گردد و ماهیت عیدی را از دست می‌دهد.
کارشناسان حوزه کار بر این باورند که کاهش قدرت خرید کارگران نه تنها به تولید داخلی آسیب می‌زند، بلکه پیامدهای اجتماعی و اقتصادی متعددی نیز به همراه دارد. از این رو، محاسبه و پرداخت به‌موقع حقوق و دستمزد و سایر مطالبات قانونی کارگران می‌تواند به عنوان یکی از عوامل مؤثر در رونق تولید و بهبود رابطه بین کارگر و کارفرما تلقی شود.
بر اساس قانون مصوب سال ۱۳۷۰، همه کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون کار موظف هستند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار، معادل ۶۰ روز آخرین مزد به عنوان عیدی و پاداش پرداخت کنند. مبلغ پرداختی نباید از معادل ۹۰ روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند. همچنین، پرداخت عیدی به کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه‌ها مشغول به کار بوده‌اند نیز الزامی است و مبلغ عیدی باید بر اساس ۶۰ روز مزد و به نسبت ایام کارکرد محاسبه و پرداخت شود.
با وجود اینکه مصوبه مجلس میزان پرداخت عیدی کارگران را مشخص کرده و دو ماه پایه حقوق را به عنوان حداقل و سه ماه پایه حقوق را به عنوان حداکثر میزان عیدی اعلام کرده است، میزان عیدی کارگران بسته به مدت قرارداد و کارکرد آن‌ها متفاوت است. کارگرانی که یک سال کامل در محل کار خود مشغول بوده‌اند و بیمه آن‌ها به طور کامل پرداخت شده است، مستحق دریافت عیدی و پاداش کامل هستند.
قانون در مورد عیدی و پاداش کارگران ساعتی، پاره وقت و فصلی نیز ملاحظاتی دارد و میزان عیدی این گروه‌ها را مشخص کرده است. برای کارگران پاره وقت، مزد و مزایا به نسبت ساعات کار انجام شده محاسبه می‌شود. برای کارگران ساعتی، میانگین حقوق سه ماه آخر خدمت مبنای محاسبه عیدی قرار می‌گیرد. کارگران فصلی نیز بر اساس ۶۰ روز مزد و به نسبت ایام کارکرد خود عیدی دریافت می‌کنند.
کارگران کارمزدی نیز بر اساس متوسط کارمزد دریافتی در طول سال، عیدی و پاداش دریافت می‌کنند. کارگرانی که در طول سال از خدمت استعفا داده‌اند، اخراج شده‌اند یا بازنشسته شده‌اند، به نسبت مدت کارکرد خود مستحق دریافت عیدی و پاداش هستند. حتی کارگرانی که به شکل آزمایشی استخدام شده‌اند نیز مشمول دریافت عیدی و پاداش می‌شوند.
مدت زمانی که کارگر در مرخصی استعلاجی به سر برده است، در محاسبه عیدی و پاداش منظور می‌شود. همچنین، پرداخت عیدی و پاداش پایان سال باید در پایان سال انجام شود و هرگونه پرداخت در طول سال تنها به عنوان علی‌الحساب عیدی و پاداش آخر سال محسوب می‌شود.
بر اساس گزارش‌ها، مبنای تعیین عیدی پایان سال کارگران، حداقل دو و حداکثر سه برابر مصوبه دستمزد شورای عالی کار است. کارفرمایان موظف هستند دو ماه پایه حقوق را به عنوان حداقل عیدی و سه ماه پایه حقوق را به عنوان حداکثر عیدی و پاداش آخر سال به کارگران خود پرداخت کنند. شورای عالی کار در سال گذشته حداقل دستمزد کارگران را ۳۵ درصد افزایش داد و بر این اساس، حداقل دستمزد ماهانه کارگران به ۷ میلیون و ۱۶۶ هزار تومان رسید. با احتساب فرمول حداقل و حداکثر عیدی، کارگران امسال حداقل ۱۴ میلیون و ۳۳۲ هزار تومان و حداکثر ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عیدی دریافت خواهند کرد.