سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران اعلام کرد که در شامگاه پنجشنبه ۲۷ دی، سیاره مریخ به وضعیت مقابله با زمین میرسد و در نزدیکترین فاصله خود با سیاره ما قرار خواهد گرفت. در این شب، علاوه بر مریخ، سیارههای زحل، زهره و مشتری نیز در آسمان قابل مشاهده خواهند بود.
کاظم کوکرم، سخنگوی این کمیته، توضیح داد که وضعیت مقابله زمانی رخ میدهد که زمین بین خورشید و یک سیاره خارجی قرار میگیرد. در این حالت، آن سیاره به نزدیکترین فاصله خود از زمین میرسد. بنابراین، در روز ۲۷ دی، مریخ از هر زمان دیگری به زمین نزدیکتر خواهد بود.
کوکرم افزود که این شرایط، بهترین فرصت را برای رصد مریخ در شبهای پایانی دی ماه و اوایل بهمن فراهم میکند. وی تاکید کرد که بیشترین نزدیکی مریخ به زمین در روز ۲۷ دی اتفاق میافتد، اما چند شب قبل و بعد از این تاریخ نیز این سیاره در اوج درخشش خود دیده میشود.
وی همچنین اشاره کرد که در وضعیت مقابله، بلافاصله پس از غروب خورشید، سیاره مورد نظر طلوع میکند و در نیمهشب در وسط آسمان قرار میگیرد که بهترین زمان برای رصد آن با تلسکوپ است.
کوکرم درباره رصد مریخ با چشم غیرمسلح نیز گفت: این شبها مریخ بهصورت جرمی بسیار روشن و پرنور در کنار صورت فلکی جوزا دیده میشود. رنگ نارنجی این سیاره آن را از سایر اجرام آسمانی متمایز میکند.
وی ادامه داد: در شامگاه پنجشنبه ۲۷ دی، از ابتدای شب تا سحرگاه، مریخ در آسمان قابل مشاهده خواهد بود و این شرایط ایدهآل برای رصد این سیاره تا دو سال آینده تکرار نخواهد شد.
کوکرم همچنین به امکان رصد جزئیات سطح مریخ با تلسکوپ اشاره کرد و گفت: در این حالت میتوان کلاهکهای قطبی و دشت سیرتیس بزرگ را مشاهده کرد، اما قمرهای مریخ، فوبوس و دیموس، به دلیل کمنوری و فاصله زیاد از زمین، با تلسکوپهای آماتوری قابل تشخیص نیستند.
وی درباره نحوه مشاهده مریخ توضیح داد: بلافاصله پس از غروب خورشید، رصدگران میتوانند با ایستادن پشت به مغرب و رو به مشرق، پرنورترین جرم آسمانی را در ارتفاع کمی از افق مشاهده کنند که همان مریخ است. کمی بالاتر از مریخ، سیاره مشتری نیز در صورت فلکی ثور بهصورت درخشان دیده میشود.
کوکرم یادآور شد که سیارههایی مانند زحل، زهره، مریخ و مشتری به راحتی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند. در این شبها، مریخ و مشتری در مشرق و زهره و زحل در مغرب آسمان دیده میشوند.
وی همچنین اشاره کرد که سیارههای نپتون و اورانوس نیز در آسمان حضور دارند، اما برای رصد آنها به تلسکوپ نیاز است.
سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران خاطرنشان کرد که وضعیت مقابله مریخ تقریبا هر دو سال یکبار اتفاق میافتد. در این شبها، فاصله مریخ از زمین حدود ۹۶ میلیون کیلومتر است و پس از ۲۷ دی، این فاصله به تدریج افزایش مییابد تا جایی که در دو ماه آینده، مریخ در وضعیت دوری از زمین قرار خواهد گرفت و درخشش آن کاهش مییابد.
کوکرم در پایان گفت که بسیاری از گروههای نجومی در سراسر کشور برنامههای عمومی برای رصد مریخ برگزار میکنند. به عنوان مثال، آسماننمای تهران در گنبد مینا در روز یکشنبه ۳۰ دی، کارگاه آموزشی رایگان با حضور علی ابراهیمی سراجی برگزار میکند و رصد مریخ و مشتری با تلسکوپ نیز از برنامههای جانبی این رویداد خواهد بود.