مرگ ناپلئون بناپارت، امپراتور سابق فرانسه، یکی از موضوعات پیچیده و جنجالی در تاریخ محسوب میشود. او در ۵ مه ۱۸۲۱ در جزیره سنت هلن، واقع در جنوب اقیانوس اطلس، درگذشت. این جزیره به عنوان مکانی دورافتاده و نامطلوب برای تبعید او انتخاب شده بود. شش ماه پس از شکست ناپلئون در نبرد واترلو در ژوئن ۱۸۱۵، نیروی دریایی بریتانیا او و همراهانش را به این جزیره منتقل کرد. اما سوال اصلی این است: علت مرگ ناپلئون چه بود؟ آیا سرطان معده، مسمومیت یا اشتباهات پزشکی عامل مرگ او بودند؟
در طول سالهای تبعید در سنت هلن، ناپلئون از مشکلات جسمی و روحی متعددی رنج میبرد. او با سرما، یرقان، خستگی مفرط و ناراحتی معده دست و پنجه نرم میکرد. گاهی اوقات روحیه مثبت و شادی از خود نشان میداد، اما وضعیت کلی او به تدریج رو به وخامت گذاشت. در اوایل سال ۱۸۲۱، حال او به شدت بدتر شد و علائم گوارشی و بیماریهای جدیتری در او ظاهر شد.
در این دوران، پزشکی جوان به نام فرانچسکو آنتومارچی به عنوان پزشک ناپلئون به سنت هلن فرستاده شد. آنتومارچی از همان ابتدا به دلیل کمتجربگی و سابقه علمی مشکوک، مورد اعتماد ناپلئون قرار نگرفت. با وجود هشدارها و انتقادهای ناپلئون، او به تجویز داروهایی مانند ملینها و برخی درمانهای دیگر ادامه داد.
پس از مرگ ناپلئون، بررسی علت دقیق مرگ او مورد توجه قرار گرفت. دو گروه پزشکی گزارشهای متناقضی ارائه دادند. یکی از پزشکان بریتانیایی که برای کمک به آنتومارچی به جزیره سنت هلن آمده بود، معتقد بود که بیماری ناپلئون بیشتر روانی بوده تا جسمی. با این حال، حتی او نیز نتوانست علت دقیق مرگ را مشخص کند.
آنتومارچی گزارش کرد که ریههای ناپلئون متورم و بزرگ شده بودند و کبد او عفونی و متورم بود. همچنین، غشای قلب او پر از تومورهای کوچک بود. با این حال، او هرگز سل را به عنوان علت مرگ مطرح نکرد، در حالی که یکی از نشانههای بارز سل، آب آوردن ریهها است. پزشکان بریتانیایی که پس از آنتومارچی کالبدشکافی کردند، گزارشهای متفاوتی ارائه دادند. برخی وضعیت ریهها را خوب ارزیابی کردند، در حالی که دیگران با آنتومارچی همنظر بودند که کبد ناپلئون عفونی و متورم بوده است. همه پزشکان به زخم معده ناپلئون اشاره کردند که به سوراخ شدن معده منجر شده و احتمالاً سرطانی شده بود.
یکی از دلایل اصلی بحثها درباره علت مرگ ناپلئون، نقش پزشک او، آنتومارچی، است. او که سابقه علمی ضعیفی داشت و به عنوان پزشکی غیرمعتبر شناخته میشد، تصمیمات پزشکی قابل توجهی گرفت که احتمالاً وضعیت ناپلئون را بدتر کرد. تجویز ملینهای مکرر و عدم توجه به علائم بیماریهایی مانند سل، میتواند عامل اصلی بدتر شدن حال او باشد. از سوی دیگر، گزارشهای پزشکی بعدی نشان میدهند که سرطان معده نیز نقش مهمی در مرگ او داشت.
**مسمومیت با آرسنیک**: یکی از نظریهها درباره مرگ ناپلئون، مسمومیت با آرسنیک است. برخی محققان معتقدند که ناپلئون به دلیل تماس طولانیمدت با آرسنیک، که در وسایل زندگی روزمره آن زمان استفاده میشد، مسموم شده است. آرسنیک در بدن تجمع کرده و میتواند علائمی شبیه به بیماریهای گوارشی ایجاد کند.
**سرطان معده**: نظریه دیگر این است که ناپلئون به سرطان معده مبتلا بوده است. علائم گوارشی و زخم معده که به سوراخ شدن معده منجر شد، احتمال سرطان را تقویت میکند. پزشکان بریتانیایی پس از کالبدشکافی به این نتیجه رسیدند که زخم معده او به سرطان تبدیل شده بود.
**اشتباهات پزشکی**: پزشک ناپلئون، آنتومارچی، که تجربه کمی داشت، به نظر میرسد نقش مهمی در تشدید وضعیت او ایفا کرده باشد. تجویز داروهای نامناسب و تشخیصهای نادرست او احتمالاً به وخامت حال ناپلئون منجر شده است.
مرگ ناپلئون به دلایل مختلفی پیچیده است. اینکه آیا پزشک ناکارآمد نقش اصلی در مرگ او داشته یا خیر، به طور قطعی قابل اثبات نیست. اما واضح است که وضعیت پزشکی ناپلئون در دوران تبعیدش به شدت تحت تأثیر عملکرد ضعیف و کمتجربه پزشکش قرار گرفت. علاوه بر این، بیماریهایی مانند سرطان معده و مشکلات ریوی نیز میتوانند در این موضوع دخیل بوده باشند. در نهایت، میتوان گفت که مرگ ناپلئون نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف، از جمله بیماریهای جسمی، اشتباهات پزشکی و احتمالاً مسمومیت با آرسنیک بوده است.
در مورد مرگ مایکل جکسون نیز برخی معتقدند که او نه به دلیل اشتباهات پزشکی، بلکه به دلیل استفاده از داروهای پزشکی جان خود را از دست داد.