امام خامنهای در دیدار با مردم قم، ایران را به عنوان قلب دنیای اسلام معرفی کردند و تأکید داشتند که این کشور در مرکز جهان اسلام قرار گرفته است. ایشان ایران را یک قله راهبردی در سطح جهانی دانستند و چهار دلیل اصلی برای این موضوع بیان کردند: موقعیت جغرافیایی مناسب، جغرافیای سیاسی ویژه، منابع طبیعی غنی و نیروی انسانی پیشرفته.
در ادامه، به بررسی برخی از نکات مرتبط با این موضوع پرداخته شده است. تیموتی مارشال، روزنامهنگار انگلیسی، در کتابهای خود مانند «جبر جغرافیا» و «زندانیان جغرافیا» به این سؤال پاسخ داده است که چگونه جغرافیا مسیر سیاست جهانی را تعیین میکند. او از ۱۰ نقشه جغرافیایی یاد میکند که درسهایی درباره سیاست جهانی ارائه میدهند و از مفاهیمی مانند «قدرت جغرافیا» و «آینده جغرافیا» سخن میگوید. این موضوع نشان میدهد که آگاهی از جغرافیای سیاسی و طبیعی برای هر کشوری حیاتی است.
پروفسور محیالدین مصباحی، استاد برجسته روابط بینالملل در دانشگاه فلوریدا، در کتاب خود با عنوان «تنهایی استراتژیک ایران» به بررسی چالشهای ژئوپولتیک ایران و بحرانهایی مانند مسئله هستهای پرداخته است. او معتقد است که ایران به دلیل موقعیت استراتژیک خود و تاریخ تعاملاتش با قدرتهای جهانی، همواره در موقعیت تنهایی قرار داشته است. این تنهایی ناشی از تلاش ایرانیان برای حفظ استقلال خود در برابر قدرتهای جهانی است. ایران به عنوان یکی از قدیمیترین تمدنهای جهان، بارها مورد تهاجم قرار گرفته اما هر بار از خاکستر برخاسته و به حیات خود ادامه داده است.
امامین انقلاب اسلامی نیز درک عمیقی از موقعیت ژئوپولتیک ایران داشتند. رهبران و فرماندهان نظامی ایران، مانند سرداران باقری، همت، چمران، احمد کاظمی و سلیمانی، با درک تاریخی و الهی از موقعیت ایران، نقشآفرینی کردند. با این حال، برخی دیپلماتهای ایرانی با وجود تحصیلات علمی، از درک این واقعیت عاجز بودند.
مذاکره با دشمنان، به شرطی که با آگاهی و قدرت انجام شود، میتواند مفید باشد. اما مذاکره در شرایط ترس و ضعف، نشاندهنده بلاهت سیاسی است. ایران در طول تاریخ نشان داده است که میتواند در شرایط سخت نیز به حیات خود ادامه دهد و به عنوان یک قطب قدرت در جهان مطرح باشد.
این گزارش توسط محمدکاظم انبارلویی تهیه شده است.