محمد احسانی کیا، کارشناس اقتصاد بهداشت، اظهار داشت که واکسن گارداسیل در پیشگیری از برخی سویههای پرخطر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که میتوانند باعث سرطان دهانه رحم شوند، مؤثر است. با این حال، تعداد سویههای خطرناک این ویروس کمتر از ده مورد است. وی همچنین توضیح داد که حتی در صورت ابتلا به این سویههای پرخطر، ویروس باید برای مدت طولانی در بدن باقی بماند تا احتمال بروز سرطان افزایش یابد.
**غربالگری؛ روشی مؤثرتر و مقرون به صرفهتر**
احسانی کیا بر این باور است که به جای تمرکز بر واکسیناسیون همگانی، استفاده از روشهای غربالگری مانند تستهای پاپ اسمیر و HPV میتواند گزینه بهتری باشد. این روشها نه تنها هزینه کمتری دارند، بلکه امکان تشخیص زودهنگام بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن را با درمانهای سادهای مانند لیزر، فریز کردن یا برداشتن بافتهای آسیبدیده فراهم میکنند.
**آمار شیوع HPV و هزینهاثربخشی واکسن**
وی با اشاره به محدودیتهای بودجهای در کشور، تأکید کرد که باید هزینههای واردات و اجرای واکسیناسیون همگانی به دقت بررسی شود تا مشخص گردد آیا این اقدامات تأثیر قابل توجهی در کاهش نرخ سرطان دهانه رحم در ایران خواهند داشت یا خیر. به گفته او، ایران یکی از کمترین نرخهای شیوع HPV در منطقه خاورمیانه را دارد.
**چالشهای فرهنگی و اجتماعی واکسیناسیون همگانی**
احسانی کیا به چالشهای فرهنگی و اجتماعی مرتبط با واکسیناسیون همگانی نیز اشاره کرد. وی بیان داشت که در بسیاری از مناطق کشور، آگاهی عمومی درباره واکسن گارداسیل پایین است و ممکن است پذیرش اجتماعی کافی برای اجرای این برنامه وجود نداشته باشد. همچنین، هزینههای واردات واکسن و اجرای آن میتواند فشار مالی قابل توجهی بر خانوادهها و سیستم سلامت وارد کند.
**اولویتبندی در سیاستهای بهداشتی**
این کارشناس پیشنهاد داد که در سیاستگذاریهای درمانی، اولویتبندی دقیقتری انجام شود. به جای صرف بودجههای کلان برای واکسیناسیون همگانی HPV، بهتر است منابع مالی به کنترل سرطانهای شایعتر مانند سرطان ریه و پستان اختصاص یابد، چرا که این سرطانها بار مالی و جانی بیشتری بر کشور تحمیل میکنند.
**نتیجهگیری: راهکارهای مؤثرتر در برابر HPV**
احسانی کیا در پایان گفت: اگرچه واکسن گارداسیل از نظر بالینی تأثیرگذار است، اما اجرای آن به صورت همگانی باید با توجه به عوامل مختلفی مانند هزینهاثربخشی، شیوع واقعی بیماری، پذیرش اجتماعی و محدودیتهای مالی کشور مورد بازنگری قرار گیرد. به نظر میرسد روشهای غربالگری و مداخلات درمانی سادهتر، گزینههای بهتری برای کنترل HPV و کاهش نرخ سرطان دهانه رحم در ایران باشند.