با گذشت نزدیک به ۱۵ ماه از آغاز جنگ در غزه، پرسش‌های متعددی درباره نتایج حمله اسرائیل به این منطقه، مدت زمان ادامه آن و سرنوشت نوار غزه در صورت توقف درگیری‌ها مطرح شده است. این سوالات در حالی از سوی ناظران سیاسی بیان می‌شود که غیرنظامیان در غزه همچنان قربانی حملات اسرائیل هستند. این جنگ منجر به تخریب گسترده شهرها، روستاها و اردوگاه‌ها در غزه شده و بیش از ۱۵۲ هزار کشته و زخمی بر جای گذاشته است که اکثریت آن‌ها را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند. همچنین بیش از ۱۱ هزار نفر نیز در این درگیری‌ها مفقود شده‌اند.
از سوی دیگر، توافق آتش‌بس میان حزب‌الله و اسرائیل در لبنان نیز تأثیر قابل توجهی بر روند جنگ در غزه داشته است. در مقابل، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به سیاست «تعلل» و «طولانی‌کردن جنگ» پایبند است. با این حال، بر اساس نظرسنجی‌های اخیر، ۵۶ درصد از شهروندان اسرائیلی از توقف جنگ در ازای آزادی زندانیان حماس حمایت می‌کنند، که نشان‌دهنده تغییر در افکار عمومی این کشور است.
در همین حال، یک روزنامه‌نگار اسرائیلی تأیید کرده که توافقی که نتانیاهو اکنون قصد پذیرش آن را دارد، همان پیشنهادی است که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، هشت ماه پیش مطرح کرد و حماس در دوم ژوئیه آن را پذیرفت. تنها تفاوت این است که بایدن فشار لازم را برای پذیرش این توافق بر نتانیاهو وارد نکرد، اما اکنون دونالد ترامپ این کار را انجام داده و موفق شده است.
در چارچوب مذاکرات جاری برای تبادل زندانیان و آتش‌بس، اسرائیل همچنان به سیاست تعلل ادامه می‌دهد تا همزمان فشار نظامی و اقتصادی خود بر غزه را حفظ کند و از مذاکرات به عنوان ابزاری برای افزایش فشار بر حماس و فلسطینی‌ها استفاده نماید.
در میان این تحولات، ساکنان غزه واکنش‌های متفاوتی به پیشرفت‌های اعلام‌شده در مذاکرات بین حماس و اسرائیل نشان می‌دهند. برخی معتقدند که آتش‌بس می‌تواند رنج آن‌ها را کاهش دهد، در حالی که دیگران نسبت به اثربخشی این مذاکرات در شرایط اختلافات عمیق بین طرفین تردید دارند. کانال ۱۲ اسرائیل گزارش داده که همه طرف‌ها در تلاش هستند تا قبل از ۲۰ ژانویه به توافق برسند. همچنین نماینده دونالد ترامپ با این پیام که توافق باید قبل از این تاریخ نهایی شود، به اسرائیل سفر کرده است.
در ساعات اخیر، مذاکرات برای دستیابی به آتش‌بس در غزه پیشرفت‌های جدیدی داشته است، به ویژه پس از گفت‌وگوهای میزبانی‌شده توسط قطر که منجر به تهیه «پیش‌نویس نهایی» توافق شده است. کانال ۱۳ اسرائیل نیز گزارش داده که روزهای تعیین‌کننده‌ای برای رسیدن به توافق در پیش است، اگرچه هنوز زود است که با قطعیت درباره آن صحبت کرد. هیئت اسرائیلی به ریاست رئیس موساد همچنان در قطر حضور دارد و در ۲۴ ساعت گذشته در محورهایی مانند توافق بر سر هویت زندانیان آزادشده و چگونگی استقرار نیروهای اسرائیل پس از آتش‌بس پیشرفت‌هایی حاصل شده است.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای، محورهای اصلی توافق آتش‌بس شامل موارد زیر است:
**بازگشت گروگان‌ها:** در مرحله اول، ۳۳ گروگان شامل کودکان، زنان، سربازان زن، مردان بالای ۵۰ سال، مجروحان و بیماران آزاد خواهند شد. اسرائیل معتقد است که اکثر گروگان‌ها زنده هستند، اما هنوز تأیید رسمی از حماس دریافت نکرده است. این مرحله ۶۰ روز طول می‌کشد و اگر طبق برنامه پیش برود، مذاکرات برای مرحله دوم از شانزدهمین روز پس از اجرای توافق آغاز می‌شود. در ازای آزادی گروگان‌ها، اسرائیل بیش از هزار زندانی فلسطینی را آزاد خواهد کرد، اما این تبادل شامل نیروهای حماس که در حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ شرکت داشتند، نخواهد شد.
**خروج نیروها:** این فرآیند به صورت مرحله‌ای انجام می‌شود و نیروهای اسرائیلی در نزدیکی مرز برای دفاع از شهرها و شهرک‌های اسرائیلی مستقر خواهند ماند. همچنین تدابیر امنیتی در محور فیلادلفیا (صلاح‌الدین) در جنوب غزه برقرار خواهد شد و اسرائیل پس از چند روز اول توافق، از بخش‌هایی از این منطقه عقب‌نشینی خواهد کرد. به ساکنان غیرمسلح شمال غزه اجازه داده می‌شود تا در چارچوب مکانیزمی که حمل سلاح را ممنوع می‌کند، به مناطق خود بازگردند. نیروهای اسرائیلی همچنین از گذرگاه نتزاریم در مرکز غزه عقب‌نشینی خواهند کرد و گذرگاه رفح بین مصر و غزه به تدریج بازگشایی خواهد شد تا بیماران بتوانند برای درمان از غزه خارج شوند.
**افزایش کمک‌ها:** میزان کمک‌های بشردوستانه ارسالی به غزه افزایش خواهد یافت و اسرائیل اجازه ورود این کمک‌ها را صادر خواهد کرد، اما بر سر میزان و نحوه توزیع آن‌ها اختلاف‌هایی وجود دارد.
**حکومت سیاسی آینده غزه:** آینده سیاسی غزه یکی از مبهم‌ترین موضوعات در مذاکرات است. هنوز مشخص نیست که چه کسی پس از جنگ کنترل این منطقه را به دست خواهد گرفت. اسرائیل هر گونه نقش حماس در اداره غزه را رد کرده و با مشارکت تشکیلات خودگردان فلسطین که سه دهه پیش بر اساس پیمان اسلو ایجاد شد، نیز مخالفت کرده است. اسرائیل از ابتدای جنگ اعلام کرده که کنترل امنیتی غزه را حتی پس از پایان درگیری‌ها حفظ خواهد کرد.