صبح پنج‌شنبه، ۳۰ دی‌ماه سال ۱۳۹۵، ساعت ۷:۵۲، در طبقات دهم و یازدهم ساختمان تجاری-تولیدی پلاسکو، جرقه‌ای کوچک باعث آتش‌سوزی شد که پس از حدود ۳.۵ ساعت، این ساختمان را به تلی از خاک و فلز تبدیل کرد. در این حادثه، ۲۲ نفر جان خود را از دست دادند که ۱۶ نفر از آن‌ها آتش‌نشان‌هایی بودند که برای تخلیه طبقات باقی‌مانده بودند. این واقعه تلخ، حتی پس از گذشت هفت سال، با عبور از چهارراه استانبول دوباره زنده می‌شود. فریادها و ناله‌های آن روز همچنان در حافظه این بخش از شهر ثبت شده است. پلاسکوی جدید که در سال ۱۴۰۰ ساخته شد، با وجود بنای عظیم سفیدرنگ و تصاویر شهیدان آتش‌نشان در هر طبقه، نتوانسته خاطره آن ساختمان فلزی قدیمی و پنج‌شنبه غم‌انگیز تهران را از یادها پاک کند. این داستان هر سال در پایان دی‌ماه مرور می‌شود؛ تصویری از گوینده‌ای شوکه‌شده در شبکه خبر که به دوربین خیره شده و می‌گوید: «پلاسکو ریخت. متأسفانه با همه تلاش‌های آتش‌نشانان، پلاسکو فروریخت.»
**روز حادثه و جلسه بحران در ساختمان مشرف**
پس از آتش‌سوزی پلاسکو، روایت‌های زیادی از این واقعه نقل شد. شورای شهر تهران یکی از جلسات غیرعلنی خود را در ساختمانی نزدیک به پلاسکو که به اتاق فرمان حادثه تبدیل شده بود، برگزار کرد. نکته اصلی این بود که این ساختمان استانداردهای ایمنی لازم برای ساختمان‌های بلند و پرتردد را رعایت نکرده بود. هر نهاد مسئولی نیز ادعا می‌کرد که تذکرات لازم را داده، اما این تذکرات اجرایی نشده بود. مشکل اصلی عدم رعایت استانداردهای آتش‌نشانی و ایمنی در مجتمع‌های بزرگ بود. همچنین اختلافات مالکیت بین بنیاد مستضعفان و کسبه، داستانی طولانی داشت.
**ضعف مدیریت در زمان طلایی**
بررسی‌ها نشان می‌دهد که دستگاه‌های نظارتی، از شهرداری‌ها تا وزارت‌خانه‌های مرتبط، وظایف خود را به‌درستی انجام ندادند. اگر ناظران به موقع وظایف خود را انجام می‌دادند، چنین حوادثی کمتر رخ می‌داد. حادثه کلینیک سینا اطهر نیز نمونه‌ای دیگر از این کم‌کاری‌ها بود. آتش‌نشانی تهران حدود ۹۰ ساختمان پرخطر را شناسایی کرده است. اگر این ساختمان‌ها به موقع تعیین تکلیف شوند، وضعیت ایمنی بهبود می‌یابد. شهرداری بر اساس بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، اختیار مدیریت بحران را دارد و باید وضعیت ساختمان‌های ناایمن را مشخص کند. نباید به بهانه نداشتن ابزار اجرایی یا قضایی، از مسئولیت خود شانه خالی کند.
**اهمیت اجرای قوانین موجود**
پلاسکو نمونه‌ای کوچک از ناامنی ساختمان‌های تهران بود. اجرای قوانین موجود، مهم‌ترین راهکار برای پیشگیری از بحران‌های مشابه است. در کشورهای پیشرفته، ساختمان‌ها در طول عمر خود چندین بار بازسازی می‌شوند، اما در ایران این موضوع اغلب نادیده گرفته می‌شود. پلاسکو در طول ۵۴ سال عمر خود حداقل باید یک بار بازسازی می‌شد.
هشت سال از آن روز تلخ می‌گذرد. پلاسکوی جدید افتتاح شده و کسب‌وکارها در آن مستقر شده‌اند، اما این ساختمان همچنان نمادی از آسیب‌پذیری ساختمان‌های بلندمرتبه تهران در زمان بحران است. نمادی از بی‌توجهی به قوانین، نادیده گرفتن نظرات کارشناسی و غلبه مدیریت هیجانی بر مدیریت نظام‌مند و برنامه‌ریزی‌شده.