استفاده از سیگارهای الکترونیکی در میان کودکان و نوجوانان به یکی از چالش‌های جدی سلامت عمومی در سطح جهانی تبدیل شده است. بر اساس گزارش یک موسسه بریتانیایی، در سال گذشته، از هر پنج کودک بین ۱۱ تا ۱۷ سال، حداقل یک نفر تجربه استفاده از سیگار الکترونیکی را داشته است. این آمار نسبت به سال قبل سه برابر افزایش یافته است. همچنین، نتایج یک نظرسنجی در میان نوجوانان استرالیایی نشان می‌دهد که افرادی که علائم افسردگی را تجربه می‌کنند، دو برابر بیشتر در معرض خطر شروع مصرف سیگارهای الکترونیکی قرار دارند.
امیلی استوکینگز، یکی از محققان دانشگاه سیدنی، در این باره توضیح می‌دهد که نیکوتین در کوتاه مدت ممکن است احساس اضطراب و استرس را کاهش دهد و به همین دلیل، جوانان ممکن است به سمت سیگارهای الکترونیکی به عنوان راهی برای مقابله با این احساسات گرایش پیدا کنند. او تاکید می‌کند که برای پیشگیری از شروع مصرف این محصولات، توجه به سلامت روان جوانان ضروری است.
این مطالعه که بر روی بیش از ۵۰۰۰ دانش‌آموز ۱۲ تا ۱۳ ساله از ۴۰ مدرسه در مناطق مختلف استرالیا انجام شده، نشان می‌دهد که حدود ۸.۳ درصد از این دانش‌آموزان تجربه استفاده از سیگارهای الکترونیکی را داشته‌اند. محبوبیت این محصولات در میان نوجوانان به حدی افزایش یافته که حتی در برخی کشورها، مصرف دخانیات و سیگارهای الکترونیکی در میان دختران دانش‌آموز نیز رو به رشد است. سمیه السادات ابراهیمی، مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش، عوامل اجتماعی، خانوادگی و فرهنگی را در این زمینه موثر می‌داند.
ابراهیمی از اجرای طرح “پاد” (پیشگیری از دخانیات) در مدارس ۳۲ منطقه خبر داده و اعلام کرده که مسائل خانوادگی در رأس آسیب‌های اجتماعی قرار دارد. او همچنین اشاره می‌کند که مصرف دخانیات در رتبه چهارم آسیب‌های اجتماعی در کشور قرار گرفته است. با این حال، نوجوانان به دلیل باور غلط به بی‌خطر بودن سیگارهای الکترونیکی، به سمت این محصولات جذب می‌شوند. قیمت پایین، طراحی جذاب و طعم‌های متنوع این محصولات، آنها را برای کودکان و نوجوانان جذاب کرده است.
مدیرکل امور تربیتی وزارت آموزش و پرورش تاکید می‌کند که خانواده‌ها نقش کلیدی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دارند. ایجاد محیط امن عاطفی و روانی توسط خانواده‌ها می‌تواند از گرایش فرزندان به مصرف دخانیات و سایر آسیب‌ها جلوگیری کند. با این حال، برخی معلمان مدارس دخترانه در تهران از عادی‌شدن مصرف سیگارهای الکترونیکی در میان دانش‌آموزان خبر می‌دهند و اظهار می‌کنند که دانش‌آموزان حتی از معلمان خود نیز این موضوع را پنهان نمی‌کنند.
یکی از معلمان می‌گوید: «متأسفانه در مدارس ما مشاور یا روان‌شناس حضور ندارد تا این مسائل را پیگیری کند. در نهایت، اگر مدرسه از مصرف سیگار توسط دانش‌آموزی مطلع شود، او را اخراج می‌کنند که این روش، بدترین راه حل ممکن است.» محمد‌رضا نیک‌نژاد، فعال صنفی معلمان، نیز به کمبود نیروهای متخصص در مدارس اشاره می‌کند و می‌گوید: «در حال حاضر، حتی معلم برای کلاس‌های درس کم داریم، چه برسد به اینکه بخواهیم مشاور در مدارس داشته باشیم.»
او اضافه می‌کند که مسئولان آمارهای مربوط به افزایش مصرف مواد مخدر و سیگار در میان دانش‌آموزان دختر را نادیده می‌گیرند و وارد بررسی این موضوعات نمی‌شوند. به گفته نیک‌نژاد، مشکلات آموزشی و تربیتی در مدارس آنقدر پیچیده و درهم‌تنیده شده که نیاز به یک بازنگری اساسی در سیستم آموزشی وجود دارد.