رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در حاشیه نشست سالانه مجمع جهانی اقتصاد در داووس اعلام کرد که این آژانس همچنان در حال گفت‌وگو با مقامات ایرانی است و امیدوار است دولت ترامپ برای دستیابی به یک توافق جدید با ایران وارد عمل شود. به گزارش خبرگزاری ایمنا، گروسی در این نشست بیان کرد که به نظر او، تیم ترامپ تمایل دارد به توافقی جدید با ایران برسد.
وی همچنین در بخش دیگری از اظهارات خود، ادعاهایی درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران مطرح کرد و گفت که ایران تنها کشوری است که بدون داشتن سلاح هسته‌ای، اقدام به غنی‌سازی اورانیوم با حجم و خلوص بالا می‌کند. گروسی افزود: غنی‌سازی به خودی خود ممنوع نیست، اما وقتی به سطح ۶۰ درصد می‌رسید، تنها یک قدم با سطح تسلیحاتی ۹۰ درصد فاصله دارید. این موضوع یک پیام سیاسی قوی و همچنین نشان‌دهنده قابلیت فنی است.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدون اشاره به همکاری‌های گسترده ایران با این نهاد در چارچوب توافقنامه‌های پادمانی، خواستار شفافیت بیشتر از سوی ایران شد. وی ادعا کرد که اگر کشوری در این سطح غنی‌سازی انجام می‌دهد، آژانس انتظار شفافیت بیشتری نسبت به آنچه ایران ارائه می‌کند، دارد.
گروسی همچنین با اشاره به پیشرفت‌های صنعت هسته‌ای ایران گفت که برجام دیگر برای وضعیت کنونی برنامه هسته‌ای ایران کافی نیست. وی احتمال بازگشت ترامپ به برجام را رد کرد و افزود که دولت ترامپ نیز از بازگشت به این توافق حمایت نخواهد کرد. به گفته او، شرایط میدانی بسیار فراتر از برجام است و برنامه هسته‌ای ایران در مقایسه با دوران اولیه دولت ترامپ، توسعه بیشتری یافته است.
برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران در ابتدا تحت تأثیر فشارهای آمریکا و رژیم صهیونیستی به یک بحران غیرضروری تبدیل شد. پیش از امضای برجام، غربی‌ها با مطرح کردن برنامه هسته‌ای ایران به عنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بین‌المللی، تلاش کردند این موضوع را امنیتی جلوه داده و راه‌حل آن را به تحریم و اقدام نظامی گره بزنند. پرونده هسته‌ای ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با عنوان «ابعاد احتمالی نظامی» (پی‌ام‌دی) نام‌گذاری شد و غربی‌ها تلاش کردند فعالیت‌های علمی و صنعتی ایران را در راستای تولید سلاح هسته‌ای تفسیر کنند. با این حال، این پرونده در سال ۱۳۹۴ بسته شد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به طور رسمی این موضوع را تأیید کرد.
ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴، تعهدات خود را به طور کامل اجرا کرد و این موضوع در ۱۶ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید شد. اما پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ و خروج یکجانبه آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷، تحریم‌هایی که طبق توافق لغو شده بودند، دوباره اعمال شدند. در واکنش به این اقدام، ایران سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام فعال کرد و اعضای باقی‌مانده توافق با صدور بیانیه‌ای، ۱۱ تعهد برای جبران خسارت‌های ناشی از خروج آمریکا ارائه کردند. با این وجود، اجرای نامتوازن برجام و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا، ایران را ناچار کرد تا یک سال پس از خروج واشنگتن، اجرای برخی از اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای خود را متوقف کند.
با روی کار آمدن جو بایدن در ژانویه ۲۰۲۱، دولت جدید آمریکا سیاست خروج یکجانبه ترامپ از برجام را محکوم کرد، اما در عمل همان سیاست فشار حداکثری دولت پیشین را ادامه داد. مذاکرات برای احیای برجام در وین طی هشت دور برگزار شد، اما به دلیل تناقض در رفتار و تعلل در تصمیم‌گیری واشنگتن، توافقی حاصل نشد.
جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده است که برای دستیابی به توافقی پایدار و قابل اعتماد که تحریم‌ها را به صورت تضمین‌شده لغو کند و مانع از سوءاستفاده در آینده شود، آمادگی دارد. گفت‌وگوها برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) و اتحادیه اروپا ادامه دارد و تاکنون سه دور گفت‌وگو برگزار شده است. طرف‌ها در تلاش هستند تا زمینه لازم را برای کاهش تنش‌ها و ادامه روند دیپلماسی فراهم کنند.