نماز آیات از نمازهای واجب در اسلام است که در مواقع خاصی مانند خورشیدگرفتگی ، ماهگرفتگی، زلزله و برخی حوادث طبیعیبر مسلمانان واجب میشود. این نماز نشانه بندگی و توکل به خداوند در هنگام رخدادهای خارقالعاده است. در این مقاله، به زبان ساده و گام به گام، نحوه صحیح خواندن نماز آیات، زمان وجوب آن و احکام مرتبط را بررسی میکنیم.
**۱. نماز آیات چیست و چه زمانی واجب میشود؟**
نماز آیات به معنای **نماز نشانههای الهی** است و در موارد زیر واجب میشود:
– **خورشیدگرفتگی (کسوف)** و **ماهگرفتگی (خسوف)** – حتی اگر جزئی باشد.
– **زلزله** – اگر به حدی باشد که مردم بترسند.
– **رخدادهای طبیعی ترسناک** مانند طوفانهای شدید، صاعقههای مهیب و… (بر اساس نظر برخی مراجع). **نکته:** این نماز فقط بر **ساکنان منطقهای که حادثه رخ داده** واجب است و برای دیگران ضرورتی ندارد.
**۲. طریقه خواندن نماز آیات (به دو روش)**
نماز آیات **دو رکعت** است و هر رکعت **۵ رکوع** دارد. دو روش اصلی برای خواندن آن وجود دارد:
**روش اول: تک سوره (رایجتر)**
1. **نیّت:** «نماز آیات میخوانم دو رکعت به قرض قربهً الی الله».
2. **رکعت اول:**
– بعد از تکبیرهالاحرام، **حمد** بخوانید.
– سپس **قسمتی از یک سوره** (مثل بقره) را بخوانید و به **رکوع** بروید.
– بعد از رکوع، دوباره **حمد** و قسمتی دیگر از سوره را بخوانید و **رکوع دوم** را انجام دهید.
– این کار را **۵ بار** تکرار کنید (یعنی ۵ رکوع در یک رکعت).
– بعد از رکوع پنجم، به **سجده** رفته و رکعت اول تمام میشود.
3. **رکعت دوم:** مانند رکعت اول انجام میشود.
4. **تشهد و سلام:** پس از اتمام دو رکعت، نماز را با تشهد و سلام تمام کنید.
**روش دوم: تقسیم یک سوره به پنج بخش**
– میتوانید **یک سوره کامل** (مثل توحید) را به **۵ قسمت** تقسیم کنید:
– بعد از حمد، **آیه اول سوره** را بخوانید و به رکوع بروید.
– بعد از رکوع، **حمد + آیه دوم** بخوانید و رکوع کنید.
– این روند را تا ۵ رکوع ادامه دهید.
**۳. احکام مهم نماز آیات**
**زمان خواندن:** باید از هنگام شروع حادثه (مثل شروع کسوف) تا پایان آن خوانده شود. اگر نماز خوانده نشد، **قضا دارد**.
**جماعت:** بهتر است به **جماعت** خوانده شود، اما واجب نیست.
**قنوت:** در رکعت دوم، قبل از رکوع پنجم، **قنوت** مستحب است.
**تاخیر بیجا:** اگر عمداً نماز را به تأخیر بیندازید تا حادثه تمام شود، گناهکار هستید.
**۴. فضیلت نماز آیات در روایات**
امام صادق (ع) فرمودند:
> **«مَنْ صَلَّى صَلَاةَ الْآیَاتِ بِحَقِیقَتِهَا لَمْ یَضُرَّهُ مَا یَکُونُ مِنَ الْآیَاتِ»**
> *”کسی که نماز آیات را به درستی بخواند، از بلاهای آسمانی در امان خواهد بود.”* (وسائل الشیعه، ج۷، ص۴۹۵)
**آیا نماز آیات برای زنان حائض واجب است؟**
خیر، در حالت حیض واجب نیست، اما بعد از پاکی باید آن را **قضا** کند.
**اگر هنگام زلزله نماز آیات نخواندیم چه کار کنیم؟**
باید در اولین فرصت **قضای آن** را به جا آورید.
**آیا نماز آیات نیت ادا و قضا دارد؟**
بله، اگر در زمان حادثه خوانده شود **ادا**، و اگر بعداً خوانده شود **قضا** محسوب میشود.
—
source