به گزارش خبرگزاری ایمنا، استارلینک (Starlink) نام پروژه‌ای است که توسط شرکت اسپیس ایکس (SpaceX) به رهبری ایلان ماسک طراحی و اجرا شده است، هدف اصلی پروژه استارلینک به زبان ساده، خدمات اینترنت به دورترین نقاط کره زمین است.
در واقع برای کشورها یا موقعیت‌های جغرافیایی خاص همچون قطب جنوب یا کوهستان‌ها و بیابان‌هایی که هزینه ساخت دکل‌های مخابراتی و کابل‌کشی به‌صرفه نیست، اینترنت ماهواره‌ای استارلینک می‌تواند در این مناطق کارآمد باشد و مردم آن مناطق به راحتی به اینترنت دسترسی داشته باشند.
با افزایش دسترسی جهانی به اینترنت ماهواره‌ای، چالش‌هایی در حوزه حاکمیت ملی، امنیت اطلاعات و انحصار قانونی پدید آمده‌اند، موضوع فعالیت استارلینک در ایران، بار دیگر این مباحث را به سطح بین‌المللی کشانده است.
سال ۲۰۲۲ وزارت خزانه‌داری آمریکا، تحریم‌های مربوط به تکنولوژی‌های ارتباطی ایران را لغو کرد و به شرکت استارلینک اجازه داد خدماتش را به کشور ایران ارائه دهد البته این به معنی قانونی بودن دسترسی به اینترنت استارلینک در ایران نیست.
استارلینک برای گرفتن مجوز ارائه خدمات به صورت رسمی در هر کشوری، باید مجوزهای مربوط به قوانین آن کشور را دریافت کند، این کمپانی هنوز مجوزهای مربوط به ایران را دریافت نکرده ولی افرادی که در ایران تجهیزات استارلینک داشته باشند، می‌توانند از روش دیش به ماهواره‌های این شرکت وصل شوند، یکی از مسائلی که امکان استفاده از این نوع اینترنت را مشکل‌ساز می‌کند، نداشتن ترمینال است، چراکه انتقال گسترده ریسیور و دیش استارلینک به داخل ایران به‌طور قانونی امکان‌پذیر نیست، از سوی دیگر تهیه بسته‌های ماهانه اینترنت استارلینک از داخل کشور ممکن نبوده و شرایط اقتصادی کاربران ایرانی نیز اجازه پرداخت هزینه آن‌ها را نمی‌دهد.
تصمیم جدید اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) از منظر حقوق بین‌الملل به نفع کشورها تفسیر شده است اما در عین حال می‌تواند برای کاربران ایرانی چالش‌زا باشد. اتحادیه جهانی مخابرات در پاسخ به شکایت رسمی ایران، موضعی صریح گرفت.
طبق این رأی، استارلینک و سایر ارائه‌دهندگان اینترنت ماهواره‌ای موظف هستند پیش از هرگونه فعالیت در خاک ایران، مجوزهای قانونی لازم را از دولت این کشور دریافت کنند، از منظر حاکمیتی، این تصمیم به‌منزله تأیید حق دولت‌ها در مدیریت فضای دیجیتال است.
در حالی‌که ایالات متحده با این تصمیم مخالفت کرد و مسئولیت کنترل تجهیزات قاچاق شده به داخل ایران را از عهده خود خارج دانست، اتحادیه جهانی مخابرات موضع ایران را مشروع دانست و استارلینک را ملزم به تبعیت از قوانین گمرکی و مخابراتی ایران کرد.
ایران در این مسیر تنها نیست، کشورهایی همچون هند، پاکستان، ویتنام و حتی برخی کشورهای آفریقایی نیز مواضعی مشابه گرفته‌اند، این کشورها هشدار داده‌اند که ارائه خدمات اینترنتی بدون مجوز، نقض حاکمیت ملی تلقی می‌شود و با تبعات حقوقی روبه‌رو خواهد شد. با این وجود، در برخی از این کشورها، مشابه ایران، کاربران عادی نیز برای عبور از محدودیت‌ها به چنین خدماتی نیاز دارند.
گسترش اینترنت ماهواره‌ای از سوی شرکت‌هایی نظیر استارلینک، مفهومی تازه از (مرزهای مجازی) ایجاد کرده است، با این حال، تصمیم ITU نشان داد که این مرزها همچنان باید تحت حاکمیت قانونی کشورها تعریف شوند و شرکت‌های خصوصی موظف به رعایت آن‌ها هستند.
source