به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین، روسیه می‌تواند نقش کلیدی در توافقی درباره آینده برنامه هسته‌ای ایران ایفا کند، به طوری که مسکو نه تنها به عنوان مقصد احتمالی ذخایر اورانیوم غنی‌شده بسیار ایران مطرح است، بلکه ممکن است به عنوان داور نقض توافق نیز عمل کند.
چهار ساعت مذاکرات غیرمستقیم بین آمریکا و ایران در رم روز شنبه تحت میانجی‌گری عمان پیشرفت قابل توجهی داشته است، طبق گفته مقامات آمریکایی. مذاکرات فنی بیشتری این هفته در ژنو برگزار خواهد شد و پس از آن جلسه دیپلماتیک سطح بالا دیگری آخر هفته آینده در عمان برگزار می‌شود.
فرستاده ویژه ترامپ، استیو ویتکاف، که نقش اصلی را در مذاکرات رم داشت، خواهان نهایی شدن توافق ظرف ۶۰ روز است اما احتمالاً با مقاومت وزیر امور خارجه ایران، عباس عراقچی مواجه خواهد شد که معتقد است سطح بی‌اعتمادی و ماهیت فنی مذاکرات چنین توافق سریعی را بعید می‌سازد.
دو مسئله دشوار اصلی عبارتند از نگهداری یا نابودی ذخایر اورانیوم غنی‌شده بسیار ایران و تضمین‌های خارجی که می‌توان به ایران داد اگر آمریکا توافق لغو تحریم‌ها را نقض کند؛ این توافق شامل بازگرداندن برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. ایران خواهان تضمین پیامد برای آمریکا در صورت خروج یا نقض توافق جدید است.
ایران می‌خواهد ذخایر اورانیوم خود را داخل کشور نگه دارد اما آمریکا این را رد کرده و خواهان نابودی یا انتقال آنها به کشور ثالث مانند روسیه است.
ایران معتقد است اطمینان‌هایی دریافت کرده مبنی بر اینکه هدف آمریکا نابودی کامل برنامه هسته‌ای آن نیست. پیش از مذاکرات رم، ویتکاف با اظهاراتی در شبکه‌های اجتماعی باعث سردرگمی میان ایران و آمریکا شده بود که ظاهراً هدف نابودی کامل برنامه هسته‌ای بوده اما در رم نشان داد این بیشتر پیام سیاسی داخلی بوده است.
محمد امرسی عضو هیئت مشاور مرکز ویلسون واشنگتن گفت: «از دیدگاه ایرانی‌ها پیام‌های متناقضی درباره هدف آمریکا برای حذف کامل برنامه هسته‌ای‌شان وجود داشت ولی عراقچی چنین چیزی را تأیید نکرد؛ اولین تضمین این بود که اهداف آمریکا گسترش نیافته‌اند. اگر چنین تضمینی نبود احتمالاً کل مذاکرات فوراً پایان می‌یافت.».
در مورد تضمین‌ها، ایران معتقد است تنها توافق مطمئن معاهده‌ای است که کنگره آمریکا آن را تصویب کند اما به عراقچی گفته شده مشخص نیست ترامپ بتواند چنین معاهده‌ای را با توجه به نفوذ قوی نظر طرفداران اسرائیل در کنگره تصویب کند.
گزینه دیگر این است که آمریکا موافقت کند اگر واشنگتن از توافق خارج شود خسارات تهران را جبران کند. ایرانی‌ها قبلاً ایده جریمه مالی مطرح کرده‌اند اما مکانیزم اجرایی بدون معاهده مشکل دارد.
گزینه سوم این است که روسیه اختیار داشته باشد ذخایر اورانیوم غنی‌شده تحویل داده شده را بازگرداند تا مطمئن شود مجازات عدم پایبندی متوجه ایران نشود.
چنین ترتیبی می‌تواند نقشی محوری به روسیه در آینده روابط ایران و آمریکا بدهد و در عین حال، آلمان، فرانسه و بریتانیا—ضامنان فعلی توافق ۲۰۱۵—را به حاشیه براند. نه ایران و نه آمریکا تمایلی ندارند که سازمان ملل نقش عمده‌ای در توافق آینده ایفا کند.
source