مسیر عبور از ناترازی انرژی

در مسیر پیشرفت اقتصادی، انرژی همواره یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های رشد تولید و توسعه صنعتی به شمار آمده است. دسترسی پایدار، مستمر و به‌صرفه به منابع انرژی، به‌ویژه برق و گاز، زمینه‌ساز افزایش بهره‌وری و ثبات در فعالیت‌های تولیدی کشور است. در شرایط فعلی که کشور با فرصت‌های قابل‌توجهی برای رشد صادرات و تقویت بنیه صنعتی روبه روست، توجه به پایداری و توازن در تأمین انرژی، بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. ناترازی انرژی، نه به‌عنوان یک چالش، بلکه به‌مثابه‌ یک نشانه از ضرورت بازنگری در سیاست‌های مصرف، تولید و توزیع انرژی تلقی می‌شود. به‌ویژه در فصول پرمصرف، هماهنگی میان عرضه و تقاضا نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین است. در این میان، صنایع نیز نقش‌آفرینی مؤثری دارند؛ چه در بهینه‌سازی مصرف انرژی و چه در مشارکت با طرح‌های هوشمندسازی و استفاده از منابع تجدیدپذیر دارای نقش مثمرثمری می‌باشند. از سوی دیگر، توجه به ظرفیت‌های انرژی‌های پاک، توسعه شبکه توزیع هوشمند، اصلاح الگوی مصرف و ارتقاء بهره‌وری، همگی می‌توانند به عنوان راهکارهایی برای مدیریت مؤثر منابع انرژی مطرح شوند. نگاه به این حوزه با رویکردی آینده‌نگر، نه تنها امکان عبور از دوره‌های اوج مصرف را فراهم می‌سازد، بلکه زمینه‌ساز شکل‌گیری زیرساخت‌هایی پایدار برای تولید در بلندمدت خواهد شد. با هم‌افزایی میان دولت، بخش خصوصی و نهادهای دانش‌بنیان، می‌توان به سمت تعادل پایدار در تأمین انرژی حرکت کرد؛ تعادلی که رمز پایداری تولید، اشتغال و شکوفایی اقتصادی کشور است. در واقع، ناترازی انرژی فرصتی ا‌ست برای بازنگری و به‌روزرسانی الگوهای توسعه صنعتی کشور، به‌گونه‌ای که تکیه بر نوآوری، فناوری و بهره‌وری، جایگزین وابستگی صرف به منابع سنتی شود. در بررسی بیش‌تر این موضوع و اثرات ناترازی انرژی بر بخش تولید به گفت‌وگو با رمضانعلی سنگدوینی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و رضا سپهوند، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی پرداختیم و مولفه‌های لازم برای بهبود وضعیت انرژی و جبران ناترازی آن را واکاوی داشتیم که در ادامه آن را می‌خوانید. 

رمضانعلی سنگدوینی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس:
لازمه جبران ناترازی انرژی حضور بخش خصوصی است
رمضانعلی سنگدوینی، نماینده مردم گرگان و نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح اثرات ناترازی انرژی بر بخش تولید پرداخت و دراین باره بیان کرد: ناترازی انرژی حاصل عدم سیاست‌گذاری صحیح طی سال‌های گذشته است و ضرورت داشت تا دولت‌های مختلف به این موضوع اهتمام ویژه می‌داشتند. 
وی افزود: متاسفانه برنامه‌‌های توسعه اعم از برنامه پنجم و ششم در حوزه انرژی به درستی مورد توجه قرارنگرفت و اجرایی نگشته است چراکه این موضوع به صراحت در برنامه‌های پنج‌ساله دیده شده است و اگر به درستی موردتوجه قرارمی‌گرفت، امروز شاهد چنین ناترازی نبودیم. درحقیقت می‌توان گفت در حوزه انرژی برنامه‌ها یا اجرایی نشده یا به اندازه نیاز تولیدکننده، کارخانه‌ها و نیاز مصرف‌کننده خانگی و تجاری توجه نشده است. 
سنگدوینی تصریح کرد که موضوع ناترازی انرژی اکنون گریبا‌ن‌گیر بخش تولیدی و خانگی شده و این روندی غیرقابل انکار است. 
نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری چندین سال است که در نام‌گذاری شعارسال، مباحث اقتصادی را مطرح می‌فرمایند و بر تولید و سرمایه‌گذاری توامان با حضور و مشارکت مردم تاکید ‌دارند. بی‌شک مطابق با تاکیدات ایشان می‌بایست بیش از پیش عزم‌مان را جزم کنیم. امروز مهم‌ترین اصل، حضور بخش خصوصی است. بخش خصوصی می‌تواند به حوزه تولید کمک بدارد و ناترازی انرژی را کاهش دهد. همچنین بخش خصوصی قادر است که رونق سرمایه‌‌گذاری را عملیاتی سازد. 
وی یادآور شد: اکنون اگر فردی درصدد سرمایه‌‌گذاری یا احداث کارخانه باشد، نیازمند زیرساخت است. بنابراین دولت باید در پی فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم باشد. دراصل همواره باید کمک بداریم و نا امید نشویم. درحقیقت نباید شرایط نامطلوبی را برای تولیدکنندگان رقم بزنیم و باید با پشتیبانی لازم، از تولید حمایت  بداریم. نماینده مردم گرگان همچنین ادامه داد: باید بستر حمایت از تولیدکنندگان را رقم زد و کوشید تا متقاضیان تولید نیز تشویق و ترغیب به حضور شوند. ‌دراین مسیر پشتیبانی و تشویق گامی ضروری است و می‌بایست به عنوان یک اصل در دستورکار قرارگیرد. متاسفانه اینک می‌بینیم که مردم برای حفظ سرمایه خود به دنبال بازارهای موازی و خرید ارز، سکه، طلا و زمین می‌باشند. چنین روندی صحیح نیست و به طورحتم می‌بایست از بستر امیدآفرینی برای مردم اصلاح شود. مردم نیازمند امید و اعتماد برای سرمایه‌گذاری هستند. خوشبختانه می‌توان گفت که سرمایه بخش مردمی قابل توجه است و چنانچه مردم در مسیر تولید سرمایه‌گذاری کنند، اتفاقات مثبتی رقم خواهد خورد. او بیان داشت: اگر درصدد رونق تولید و سرمایه‌گذاری هستیم می‌بایست زیرساخت‌های لازم آن را اعم از برق، آب و گاز فراهم سازیم. توجه به نیازهای تولید به موجب اشتغال‌زایی اهمیت فراوانی دارد. از طرفی دیگر تولید، نیاز کشور و جامعه را تامین می‌سازد. بنابراین همواره می‌بایست پشتیبانی لازم را داشت. به عنوان مثال اگر پتروشیمی تولید نکند، کود لازم برای کشاورزی را نخواهیم داشت. برخی پتروشیمی‌ها اگر گاز دریافت نکنند، قادر به تامین نیازهای تولیدی دیگر بخش‌ها نخواهندبود. بنابراین می‌توان گفت که بخش‌های تولیدی متاثر از یک‌دیگرند و می‌بایست درصدد حمایت از تولید بود. 
سنگدوینی با تاکید ضرورت بهینه‌سازی مصرف گفت: باید از برق و گاز موجود کشور استفاده درست و بهینه بداریم. درحقیقت باید به گونه‌ای مصرف بداریم که تولید دچار زیان و آسیب نشود. 
او با تاکید بر لزوم حمایت از بخش خصوصی بیان داشت: دولت باید از بخش خصوصی حمایت لازم را بدارد.خوشبختانه تعداد تولیدکنندگان در کشور‌کم نیست و با همت بخش خصوصی و صنایع می‌توان نیاز کشور را به خوبی تامین کرد. 
او تاکید کرد: آسیب به تولید به منزله ضرورت واردات خواهد بود و بی‌شک چنین روندی اشتغال را تحت تاثیر قرار خواهد داد و موجب ارزبری خواهد شد. 
سنگدوینی اظهارکرد: در خصوص حمایت از تولید و بخش خصوصی و همچنین جبران ناترازی انرژی قوانین خوبی در برنامه هفتم توسعه دیده شده است. دراین باره مقام معظم رهبری نیز فرمودند که قانون‌های خوبی وجود دارد که تنها نیاز به پیگیری دارند.بنابراین مطابق با تاکیدات رهبرمعظم انقلاب ضرورت دارد تا در حوزه اجرای قوانین به ویژه بهینه‌سازی مصرف انرژی پررنگ‌تر عمل کنیم. وی بیان داشت: باید بکوشیم تا مصرف سوخت متنوع شود. سبدسوختی متنوع به بهینه‌سازی مصرف کمک خواهد کرد. توامان با این روند باید به سمت انرژی‌های تجدید‌پذیر و خورشیدی حرکت کنیم و فراموش نکنیم که ۳۰۰ روز نور و گرمای خورشید را داریم که بی‌بدیل می‌باشد. متاسفانه اینک بازدهی‌مان به موجب عدم حضور بخش خصوصی پایین است. وی در پایان این گفت‌وگو تشریح کرد: بوروکراسی و عدم مدیریت صحیح موجب شده تا امروز بخش خصوصی در حوزه انرژی حضور موثری ندارد. مقام تاکیدات مقام معظم رهبری می‌بایست عزم، اراده و پیگیری جدی بداریم تا کارها به نتیجه برسد. مجلس شورای اسلامی نیز در این مسیر وظیفه نظارتی خود را ادامه خواهد داد اگرچه همواره معتقدیم در حوزه تولید با کاستی رو‌به رو نیستیم و مشکل اصلی‌مان عدم مدیریت صحیح است.

رضا سپهوند، عضو کمیسیون انرژی مجلس:
بهینه‌سازی مصرف پیش‌نیاز جبران ناترازی انرژی است
رضا سپهوند، نماینده مردم خرم آباد و چگنی و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح اثرات ناترازی انرژی بر تولید پرداخت و دراین باره گفت: تمام تولید وابسته به انرژی اعم از برق، گاز و سوخت‌های موجود می‌باشد. بنابراین هرگونه نوسان و ناترازی در حوزه انرژی موجب نوسانات تولیدی نیز خواهد شد. وی افزود: در سال گذشته ناترازی انرژی حاصل از سوءمدیریت موجب شد تا برق بخش صنایع و کشاورزی بیش از سایر حوزه‌ها قطع شود. این روند در سال گذشته سبب شد تا بخش صنعت حدود ۶ میلیارددلار زیان ببیند و به تبع‌آن بخش‌های وابسته به صنعت نیز دچار آسیب شوند. سپهوند تصریح کرد: در سال جاری تلاش‌مان این است که ناترازی موجود جبران گردد و دراین خصوص بارها با وزارت نیرو و وزارت نفت نشست داشته‌ایم. براساس نشست‌ها؛ قرارگاه ناترازی متشکل از وزارتخانه‌های نفت، نیرو، جهاد کشاورزی، صمت و همچنین سایر مراکز همچون رئیس مرکز قاچاق سوخت، نماینده دادستان و نماینده نها‌دهای امنیتی تشکیل شد تا برای جبران ناترازی کوشش شود و بهینه‌سازی مصرف سوخت شکل گیرد. توامان با این موارد نیز تلاش این است که با قاچاق سوخت به شکل جدی مقابله گردد. 
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: همواره تاکیدمان این است که بخش تولید، صنعت و کشاورزی دچار ناترازی انرژی و قطعی برق نشوند. 
وی در پایان این گفت‌وگو یادآور شد: متاسفانه افزایش مصرف سبب شده تا ناترازی به ۲۰ الی ۲۵ هزار نوسان بدارد. همچنین پیش‌بینی می‌گردد که در پیک مصرف سال جاری همچنان شاهد ناترازی انرژی باشیم که بی‌شک بخشی از این روند به صنعت خواهد رسید اما همواره تاکید و تلاش‌مان است که بخش تولیدی و صنعت کمتر تحت‌الشعاع قرارگیرد.