گزارش عملکرد اعضای انجمن صنفی کارفرمایی صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور در سال 1402 منتشر شد. طبق این گزارش، مبلغ کل قراردادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سال گذشته، 3202 میلیارد تومان بوده است. این رقم جمع مبالغ سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم، سرمایه‌گذاری در پروژه و سایر است. قراردادهای سرمایه‌گذاری انجمن در سال 1402 حدود 18 درصد رشد داشته.

علت پایین بودن رقم سرمایه‌گذاری خطرپذیر مستقیم را علاوه بر شرایط اقتصادی کشور، باید در تغییر روندهای جهانی جستجو کرد. بعد از پایان کرونا و افزایش نرخ تورم در دنیا، سرمایه‌گذاران دیگر چندان علاقه زیادی به سرمایه‌گذاری خطرپذیر ندارند.

اعضای انجمن در سالی که گذشت، 1847 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری خطرپذیر مستقیم طی 407 قرارداد انجام دادند. 59 درصد از مبلغ قراردادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر مستقیم نیز در سال گذشته به سرمایه‌پذیران پرداخت شده است. سرمایه‌گذاری مستقیم به سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که در مرحله تأسیس یا افزایش سرمایه شرکت دانش‌بنیان با هدف سود و به قصد خروج انجام می‌شود.

آنطور که در گزارش انجمن آمده، میانگین مبلغ هر قرارداد سرمایه‌گذاری خطرپذیر مستقیم 4.5 میلیارد تومان در سال 1402 بود. این رقم معادل یک دستگاه خودرو هیوندای توسان مدل 2018 است.

طبق این گزارش، مبلغ خروج از سرمایه گذاری های قبلی 471 میلیارد تومان بوده و 5845 میلیارد تومان تسهیلات و بیش از 20 هزار میلیارد تومان ضمانت‌نامه به شرکت‌ها ارائه شده است.

پرطرفدارترین حوزه‌های سرمایه‌گذاری

حوزه‌های «مواد پیشرفته و فناوری شیمیایی» و «ماشین آلات و تجهیزات»، بیشترین سهم از تعداد قراردادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر را در سال گذشته به خود اختصاص دادند.

«تجارت الکترونیک و سفارش آنلاین» با سهم 7.4 درصدی، «نرم افزار و سخت‌افزار رایانه‌ای» و «هوش مصنوعی و اینترنت اشیا» هر کدام سهم 6.6 درصدی داشتند.

گزارش انجمن نشان می‌دهد حدود یک چهارم از قراردادهای سرمایه‌گذاری زیر یک میلیارد تومان و 20 درصد این قراردادها نیز بیش از 10 میلیارد تومان بودند. فرایند سرمایه گذاری روی هر استارتاپ نیز به طور میانگین 51 روز طول کشیده است.

صندوق cvc فولاد مبارکه با حجم قرارداد 600 میلیارد تومانی، بیشترین قراردادسرمایه گذاری خطرپذیر مستقیم را در میان سایر اعضای انجمن داشته است. پیشگامان امین سرمایه پاسارگاد (شناسا) با رقم 312 میلیارد تومان و صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی ماندگار با رقم 130 میلیارد تومان در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

آشنایی بیشتر با اعضای انجمن

39 درصد از اعضای انجمن را صندوق‌های پژوهش و فناوری را تشکیل می‌دهند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر سهم 31 درصدی و شرکت تسهیل‌گری و شتابدهی نوآوری نیز سهم 14 درصدی دارند.

تعداد اعضای انجمن در سال 1402 به 151 عضو رسیده که 68 درصد آنها در تهران، 7 درصد در اصفهان، 6 درصد در یزد و 3 درصد نیز در خراسان رضوی هستند.

مجموع سرمایه ثبتی اعضای انجمن به بیش از 9 هزار میلیارد تومان رسیده که نزدیک به دو سوم اعضای سرمایه ثبتی بیش از 10 میلیارد تومان دارند. 64 درصد این سرمایه ثبتی نیز به بخش خصوصی اختصاص دارد. سه چهارم از اعضای انجمن را مردان تشکیل می‌دهند.

«محمدحسین سجادی نیری»، رئیس هیئت مدیره انجمن VC در یادداشتی در این گزارش، تجربه موفقیت برندهایی مثل دیجی‌کالا، تپسی، کافه بازار و دیوار در اقتصاد دیجیتال را حاصل ریل‌گذاری‌های سرمایه‌گذاران خطرپذیر دانست.

او کلیدی‌ترین پیش‌نیاز تجزیه و تحلیل موفقیت‌ها و شکست‌ها در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر را دسترسی به داده‌های دقیق و شفاف عنوان کرد و نوشت: «انجمن بر خود واجب می‌داند تمام توان خود را برای گردآوری و تجمیع داده‌های تأمین مالی کشور، تعامل بازیگران این زیست‌بوم و همچنین نقش‌آفرینی در تصمیم‌گیری‌های آینده ساز به کار گیرد.»