آرمان امروز – گروه اقتصادی: پزشکیان به منظور شرکت و سخنرانی در شانزدهمین اجلاس سران بریکس و بریکس پلاس این هفته عازم روسیه می‌شود. رئیس‌جمهور علاوه بر سخنرانی در نشست اصلی سران بریکس، دیدار‌هایی دوجانبه با برخی از روسای جمهور حاضر در این اجلاس از جمله «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه و «شی جین پینگ» خواهد داشت. پیگیری قرارداد ۲۵ ساله با چین و همچنین امضای قرارداد ۲۰ ساله با روسیه یکی از مهم ترین موضوعات اقتصادی این دیدارها است.
قرارداد ۲۰ ساله ایران و روسیه 
اما ماجرای توافق ایران و روسیه برای همکاری‌های سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی موضوع جدیدی نیست و دو کشور از ۲۰ سال پیش توافقنامه‌ای در این زمینه به امضا رسانده‌اند.
این همکاری در جریان سفر رئیس جمهور وقت ایران (سیدمحمدخاتمی) به نیویورک در سال ۷۹ و دیدار با رئیس جمهور روسیه آغاز شد و به فاصله چندماه پس از این دیدار، توافقنامه همکاری بین دو کشور امضا شد.
قانون معاهده اساس روابط متقابل و اصول همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، مشتمل بر یک مقدمه و ۲۱ ماده بود که در تاریخ ۲۲ اسفندماه سال ۱۳۷۹، برابر با دوازدهم مارس ۲۰۰۱ میلادی، در دو نسخه به زبان‌های فارسی و روسی، تنظیم شد. این توافقنامه ۱۶ دی‌ماه ۱۳۸۰ در مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۷دی‌ماه همان سال به تأیید شورای نگهبان رسید و در نهایت به قانون تبدیل شد.
معاهده مورد اشاره برای مدت ۱۰سال منعقد و مقرر شد درصورتی‌که هیچ‌یک از طرفین حداقل یک‌سال قبل از پایان اعتبار آن به‌صورت کتبی طرف دیگر را از قصد خود پیرامون قطع اعتبار معاهده مطلع نکند، خود به خود برای دوره‌های پنج‌ساله بعدی تمدید می‌شود. این تفاهمنامه تا کنون سه بار به طور خودکار تمدید شده است که آخرین بار آن مربوط به اسفند سال ۱۳۹۹ است.
در حالی که به دلیل سرمایه گذاری ایران و روسیه بر روی بخش نفت و گاز و انرژی که هر دو کشور تولید کننده آن هستند تصور می‌شد می‌تواند افزایش همکاری‌های اقتصادی را رقم بزند، اما در نهایت برخلاف تصور‌هایی که می‌شد قرارداد در همه این سال‌ها هیچ توفیقی در این زمینه نداشته است.
بند‌های دیگر این توافقنامه نیز بیشتر حول موضوعات امنیتی و سیاسی بود که از این جمله می‌توان به احترام به تمامیت ارضی، عدم اقدامات سیاسی و نظامی علیه یکدیگر، همکاری‌های نظامی درصورتی که یکی از طرفین مورد تجاوز قرار بگیرد، حل اختلافات احتمالی از طریق مذاکره و به شکل مسالمت‌آمیز و تلاش برای حذف سلاح‌های کشتار جمعی در این قرارداد اشاره کرد.
در سفر مرداد سال ۱۳۹۹ وزیر خارجه وقت ایران یعنی محمدجواد ظریف به نیز از یک قرارداد ۲۰ساله با روس‌ها سخن گفته شد و ظریف گفته بود که سال آینده مهلت آن به پایان می‌رسد. ظریف گفت که تمدید این قرارداد در دستور کار ایران هست و اگر روسیه هم موافق باشد، قرارداد مجددا تمدید می‌شود.
وزیر امور خارجه روسیه در این خصوص گفته بود:«ما با طرف ایرانی به نتیجه رسیدیم که ۲۰ سال از زمان عقد این قرارداد می‌گذرد و در این مدت ما شاهد تحولات گسترده ای در عرصه جهانی و همچنین تهدیدها و چالش های در برابر بشر ازجمله تروریسم، تغییرات آب و هوا و انتشار ویروس ها بودیم بنابراین قرار شد به فکر تدوین و ارائه سند جدیدی باشیم که موضوعات جدیدی را در آن قید بکنیم.»
اهمیت بریکس برای ایران
مزایای عضویت ایران در بریکس، برای اینکه بخواهیم از مزایای عضویت ایران در بریکس را مورد بررسی قرار دهیم بایستی ابتدا بریکس و نحوه تشکیل آن را بشناسیم؛ و سپس به مزایای عضویت ایران در بریکس بپردازیم. بریکس یک گروه بین‌المللی به رهبری قدرت های اقتصادی جدید است. بریکس (BRICS) مخفف پنج اقتصاد بزرگ در حال ظهور یعنی کشور های برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است. از سال ۲۰۰۹، دولت های کشورهای این گروه سالانه در اجلاس های رسمی تشکیل جلسه داده اند.
کشور های عضو بریکس ۲۷ درصد از مساحت کره زمین و ۴۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل میدهند. در سال ۲۰۲۲، این پنج کشور حدود ۲۶ درصد از تولید ناخالص جهانی را به خود اختصاص داده اند.
در حال حاضر دو کشور چین و روسیه، عضویت دائم شورای امنیت را دارند و سه کشور دیگر داعیه عضویت دائم در شورای امنیت و اصلاح ساختارهای سیاسی و مالی جهانی را دارند.
نزدیک ۴۰ درصد از صادرات ما در سال ۲۰۲۲ مربوط به ۵ کشور عضور بریکس بوده است و ۳۵ درصد واردات ما نیز از این ۵ کشور بوده است که نقش این گروه در تجارت کشور ما را نشان می‌دهد.
با عضویت ایران در این گروه بخش بزرگی از مشکلات صادراتی کشور به واسطه بازار بزرگ کشور های عضو حل می شود و صادرات کالاهای ایرانی افزایش خواهد یافت و تحریم های امریکا خنثی می شود.
همچنین در زمینه واردات نیز گشایش هایی نیز به طبع حاصل خواهد شد و میتوانیم قطعات، تجهیزات و دیگر ملزومات مورد نیاز کشور را که در این سال ها مورد نیاز کشورمان بوده و به واسطه تحریم های ناجوانمردانه مشکلاتی در زمینه وارد کردن آن ها بوده است را برطرف کنیم.
از دیگر مزایای عضویت ایران در بریکس بحث سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذاری خارجی است که در سال های اخیر به واسطه ریسک های اقتصادی و سیاسی کشور و تحریم های اعمال شده از سمت امریکا به پایین ترین حد خود رسیده است. پیشبینی میشود با عضویت ایران در گروه بریکس ، کشور های عضو این گروه سرمایه گذاری های بیشتری را در ایران انجام دهند.
از دیگر فرصت های پیش روی ما ظرفیت استفاده از کریدور شمال- جنوب است. ایران میتواند با تکمیل این کریدور به عنوان پل ارتباطی ۲ کشور عضو گروه بریکس یعنی روسیه و هند قرار گیرد.