پروژه “جاده توسعه” پروژه «جاده توسعه» یک جاده زمینی و ریلی است که از عراق تا ترکیه و بنادر آن و سپس تا بندر روتردام هلند ادامه دارد. این پروژه در ابتدا «کانال خشک» نام داشت و در دیدار رئیس جمهور عراق و رئیس جمهور ترکیه در مارس 2023 به «جاده توسعه» تغییر نام داد. طول این جاده و راه آهن 1200 کیلومتر در داخل عراق است و هدف اصلی آن حمل و نقل کالا بین اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس است. گفته می‌شود زمان حمل کالا و مسافر از عراق تا مرز اروپا ظرف 24 ساعت انجام می‌شود.
راه‌اندازی جاده توسعهدر ماه مه 2023، عراق یک پروژه زیرساختی جسورانه را راه‌اندازی کرد که در بندر بزرگ فاو در خلیج فارس را از طریق شبکه‌های راه‌آهن و جاده‌ای به ترکیه و اروپا متصل می‌کند. این جاده با بودجه ای بالغ بر 17میلیارد دلارپیوند جدیدی بین آسیا و اروپا خواهد بود.قرار است فاز اول این پروژه در سال 2028، مرحله دوم در سال 2033 و مرحله سوم در سال 2050 به پایان برسد.
جاده توسعه از کجا ها عبور می‌کند؟این پروژه با هدف ساخت 15 ایستگاه قطار برای کالاها و مسافران در طول این خط، از بندر الفاو در شهر بصره در جنوب عراق آغاز می شود و از شهرهای دیوانیه، نجف، کربلا، بغداد و موصل می گذرد، سپس از روستای اواکوی در ایالت شرناک در جنوب شرقی ترکیه وارد خاک ترکیه می شود. تا بندر مرسین در دریای مدیترانه و از آنجا به اروپا می رسد.
قطارهای برقی مسافریسرعت قطارهای مسافربری پروژه جاده توسعه به 300 کیلومتر در ساعت می رسد. این خط دوطرفه است و قطارهای آن با انرژی برق کار می کند و با تازه ترین فناوری ها طراحی شده است و همه ابزارهای ایمنی و وسایل ارتباطی نوین در آن وجود دارد. و فرصت هایی را برای ایجاد کارخانه ها، آزمایشگاه ها و انبارها فراهم می کند و در نتیجه به تنوع بخشیدن به منابع درآمد برای عراق کمک می کند
اهمیت جاده توسعه منطقه خلیج فارس یک منطقه مهم حمل و نقل دریایی به ویژه در زمینه انتقال منابع نفتی درمنطقه است.
کریدور حمل و نقل زمینی که قرار است بین ترکیه و عراق ایجاد شود در سطح تجارت بین المللی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا کشورهای آسیایی را از طریق آب های خلیج فارس و عراق به اروپا وصل می کند. کانال خشکی که در حال احداث است، محدود به ترکیه و عراق نیست، بلکه کل منطقه را شامل می شود. این کانال خشکی به عنوان یک پروژه غول پیکر توصیف می شود چرا که از طریق آن بندر فاو به مرزهای شمال عراق متصل می شود.
افزایش نفوذ ترکیه در منطقهجاده توسعه علاوه بر تنوع بخشیدن به اقتصاد عراق و تشکیل یک خط لجستیک جهانی جدید، به تقویت روابط بین عراق و ترکیه نیز کمک خواهد کرد. موقعیت ژئوپلیتیک ترکیه حتی در نتیجه سرمایه گذاری های عراق تقویت خواهد شد.در مورد ادغام جاده توسعه با خط راه آهن که انتظار می رود در منطقه خلیج فارس ساخته شود، راه را برای افزایش نفوذ ترکیه در سطح منطقه هموار می کند و تأثیر مثبتی بر حجم تجارت خواهد داشت.
آمادگی 18 کشور برای مشارکت در «جاده توسعه» دولت عراق کلید زدن این پروژه را با مشارکت وزرای حمل و نقل عربی از کشورهای امارات، عربستان سعودی، سوریه، اردن، کویت، قطر و عمان و همچنین ایران و ترکیه اعلام کرد.یونس الکعبی، مدیر راه آهن عراق: حدود 18 کشور عربی، اروپایی و آسیایی مایل به مشارکت در جاده توسعه از طریق مشاوره، اجرا و یا سرمایه گذاری هستند.این پروژه نه تنها برای عراق بلکه برای کل منطقه سود اقتصادی خواهد داشت و بخشی از گذرگاه های اقتصادی جهانی خواهد بود.
source