آرمان امروز – عرفان بیوکنژاد: احزاب سیاسی گروهها یا سازمانهایی هستند که افراد با ایدهها، اهداف، و ارزشهای مشترک سیاسی در آنها گرد هم میآیند تا در سیاستگذاریها، تصمیمگیریها، و اداره کشور نقشآفرینی کنند. هدف اصلی احزاب سیاسی دستیابی به قدرت و تأثیرگذاری بر سیاستهای عمومی است. این احزاب معمولاً از طریق مشارکت در انتخابات و ارائه نامزدهای خود برای تصدی مناصب حکومتی فعالیت میکنند.
احزاب صدای گروههای مختلف جامعه هستند و منافع و خواستههای آنها را به دولت و نهادهای تصمیمگیر منتقل میکنند. با گرد هم آوردن افراد با عقاید مشابه، احزاب به ایجاد انسجام و همبستگی اجتماعی کمک میکنند. همچنین افرادی را که استعداد و علاقه به فعالیت سیاسی دارند، آموزش داده و برای تصدی مناصب حکومتی آماده میکنند.
احزاب با تدوین برنامههای مدون و پیشنهاد سیاستهای مختلف، راهکارهایی برای حل مشکلات جامعه ارائه میدهند. وجود احزاب مختلف باعث ایجاد رقابت سیاسی میشود و از تمرکز قدرت در دست یک گروه جلوگیری میکند. همچنین با تبلیغات، سخنرانیها و فعالیتهای رسانهای خود، مردم را نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی آگاه میکنند.
احزاب میتوانند ایدئولوژیک باشند که بر اساس یک ایدئولوژی خاص فعالیت میکنند، یا ملیگرا که بر محور مسائل ملی فعالیت دارند. همچنین ممکن است مذهبی باشند که بر پایه آموزههای دینی فعالیت میکنند یا لیبرال و محافظهکار که بر مبنای دیدگاههای اقتصادی و اجتماعی خاص تعریف میشوند. احزاب نقش مهمی در دموکراسیها دارند زیرا به مردم فرصت میدهند تا از طریق انتخاب آنها در سرنوشت سیاسی کشور سهیم شوند.
هر حزب سیاسی در نهایت خواستار این است که قدرت را به دست بگیرد. به نظر میرسد که در پروژه وفاق ملی فرصت تاثیرگذاری احزاب سیاسی معتدل نسبت به ادوار گذشته بیشتر است. قرار است تا در پروژه وفاق ملی احزابی که بر اشتراکات تمرکز دارند فرصت نقش آفرینی بیشتری در سیاست داخلی ایران داشته باشند تا به نوعی دیگر به وفاق ملی نیز کمک کنند.
همچنین حضور دولت وفاق این فرصت را به احزاب سیاسی غیر تندرو میدهد تا با تمرکز بر اشتراکات برای ایران تلاش کنند.
رئیس قوه مجریه وقتی از «وفاق» سخن میگوید، وفاق را جاده یک طرفه نمیپندارد و می خواهد توافق و همدلی گسترده میان اعضای یک جامعه بر پایه ارزشها، باورها و منافع مشترک شکل گیرد، به همین جهت در دوره «پسا انتخابات» دیگر رقابتهای انتخاباتی کنار زده شده و رفاقتها برای پیشرفت امور در دستور کار قرار گرفته است، بنابراین پزشکیان در ۱۰۰ روزگی دولتش دو دیدار با دو حزب شناخته شده و فعال در سپهر جریان اصولگرا داشت. طبق دیدارهای گذشته که حزبیها جزئیات بیشتری از دیدارشان با رئیس قوه مجریه را رسانهای میکردند، «اسدالله بادامچیان» دبیرکل این حزب سنتی اصولگرا نیز در گفتوگویی، گفت: به رئیس جمهور گفتیم حزب موتلفه با همه دولتها همکاری داشته، نسبت به هر دولتی که با رأی اکثریت سر کار میآید و تنفیذ ولایت فقیه را کسب میکند، وظیفه خود میدانیم که به آن دولت کمک کنیم و همراهش باشیم، شهید رجایی و شهید باهنر نیز از حزب مؤتلفه بودند.
او به این نکته هم اذعان داشت که حزب موتلفه با آقای پزشکیان وفاق دارد، طبق نظر ولایت همه تلاش ما این است که دولت موفق شود، موفقیت دولت در گرو رفع مشکلات جامعه و رضایت عمومی ملت است و این روشن است. دیگر احزاب نیز وظیفه دارند با رئیس جمهور منتخب مردم که تنفیذ ولایت را دارد همراهی کنند. محمد هاشمی رفسنجانی، فعال سیاسی به روزنامه «آرمان امروز» گفت: احزاب سیاسی در جوامعی که ساختار حکومتی به آنها اجازه فعالیت میدهد، معمولاً تلاش میکنند حکومت را در دست بگیرند. این احزاب از طریق مبارزات و تبلیغات به دنبال آن هستند که قدرت کامل را به دست آورند. اما در ساختار سیاسی کشور ما، چنین فعالیتهایی برای احزاب سیاسی طبق قانون اساسی ممکن نیست. وی افزود: قانون اساسی کشور بر پایه ولایت فقیه بنا شده است و وظیفه انتخاب رهبر بر عهده مجلس خبرگان رهبری است. اعضای این مجلس، که همگی روحانی و دارای تخصص دینی هستند، وظیفه تشخیص و انتخاب ولی فقیه را بر عهده دارند. در مجلس خبرگان، تخصصهای دیگر مانند مهندسی، پزشکی یا مدیریت مسائل خانوار حضور ندارند؛ بلکه این فقها هستند که رهبر جامعه را انتخاب میکنند. این فعال سیاسی ادامه داد: بر اساس این قانون اساسی، فعالیت احزاب سیاسی در راستای تغییر اصل حکومت یا دستیابی به قدرت حاکمیتی پیشبینی نشده است. احزاب میتوانند در حد مسائل اجرایی و روزمره در زمینههایی مانند اقتصاد، سیاست یا امور اجتماعی فعالیت داشته باشند. آنها میتوانند همکاریهایی با قوای مقننه یا سایر نهادها داشته باشند، به شرطی که اخلالی در عملکرد قوای کشور ایجاد نکنند. با این حال، در مواردی که موضوع به تغییر یا تأثیر بر اصل حکومت مربوط شود، قانون اساسی چنین اختیاری را به احزاب نمیدهد.
وی گفت: در مورد ارزیابی عملکرد احزاب در دوران مسئولیت آقای دکتر پزشکیان، شواهد نشان میدهد که ایشان با احزاب و تشکلهای مختلف دیدار و گفتوگو داشتهاند. بهعنوان مثال، جلساتی با جبهه اصلاحات، جناح اصولگرا و تشکلهای دیگر برگزار کردهاند. همچنین ارتباطات خوبی با برخی از روحانیون مؤثر داشتهاند. بهطور نمونه، ایشان در منزل آقای حسین انصاریان حضور یافتند و در مراسمی که برای ایشان برگزار شده بود شرکت کردند.
هاشمی در نهایت خاطر نشان کرد: این ارتباطات نشان میدهد که آقای پزشکیان، علاوه بر فعالیت در عرصه سیاسی، در تشکلهای مدنی و مذهبی نیز حضور فعالی داشتهاند و تلاش کردهاند برای وفاق و همبستگی در جامعه گامهایی بردارند. اما ارزیابی نهایی عملکرد ایشان یا دیگر احزاب نیازمند بررسی دقیقتر توسط تشکلها و رسانههاست، چرا که افراد بهتنهایی نمیتوانند در تمام عرصهها حضور داشته و نتایج را بهطور کامل ارزیابی کنند.
source