آرمان امروز_گروه اقتصادی: به تازگی رئیسجمهور و تیم همراه سفر منطقهای خود را به تاجیکستان و روسیه انجام دادند. موضوعی که از منظر اقتصادی اهمیت ویژه ای برای دولت چهاردهم دارد. سفر دو روزه پزشکیان به تاجیکستان دستاوردهای مهمی داشت که می توان لغو رویداد و تقویت همکاری ها در حوزه تأمین امنیت در مرزهای مشترک دو کشور با افغانستان را مهمترین آنها دانست.
افزایش تجارت با تاجیکستان
نکته مهم در جریان این سفر ریل گذاری دولت برای افزایش حجم تجارت دوجانبه از مرز نیم میلیارد دلار بود. در این خصوص رئیس جمهوری کشورمان خاطر نشان کرد: دو کشور دارای ظرفیتهای فراوان برای تأمین بخش مهمی از کالاهای مورد نیاز یکدیگر هستند و به همین دلیل به مشارکت راهبردی در تمامی حوزهها بهویژه موضوعات اقتصادی و تجاری تأکید میکنیم.
وی همچنین برداشتن موانع گمرکی و ایجاد فضای امن برای فعالیت بیشتر بخش خصوصی را از جمله مسائل مورد توجه دو طرف برشمرد و گفت بهزودی شاهد برگزاری نشست کمیسیون مشترک اقتصادی میان دو کشور خواهیم بود و موضوعات مهم دوجانبه در زمینههای سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی و زیستمحیطی مورد توافق قرار خواهد گرفت.
امامعلی رحمان هم در نشست خبری خبر ازحذف روادید میان دو کشور داد و خطاب به رئیس جمهور ایران و هیأت همراه گفت: «چه سرمایهگذاری کنید و چه سرمایهگذاری نکنید. شما را دعوت میکنم به این کشور سفر کنید. روادید را حذف کردم تا گردشگران ایرانی بدون هیچ مانعی به تاجیکستان سفر کنند.»
حجم تبادل کالا میان ایران و تاجیکستان در سال ۲۰۲۴، حدود ۳۵۰ میلیون دلار بود و اکنون مقامات دو کشور تأکید دارند که می توانند این رقم را به یک میلیارد دلار برسانند. نکته مهم در سفر پزشکیان در تاجیکستان عزم جدی دو طرف برای تقویت روابط اقتصادی و تجاری بود که با برداشته روادید، این مهم تسهیل خواهد یافت. تا پیش از این ایرانی ها چه برای سفرهای تجاری یا گردشگری مجبور بودند روند طولانی دریافت ویزا را سپری کنند اما اکنون این تشریفات اداری حذف شده است.
مهم ترین ویژگی های قرارداد با روسیه
اما مهم ترین بخش سفر رئیس جمهور، امضای قرارداد با روسیه بود. معاهده مشترکی که بعدازظهر جمعه ۲۸ دیماه ۱۴۰۳ در آیینی با حضور مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری فدراسیون روسیه در کاخ کرملین در مسکو امضا شد. به گفته اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه، معاهده مشترک جامع همکاریهای ایران و روسیه در واقع متن به روز شده موافقتنامهای است که تهران از اواخر دهه ۱۳۷۰ با مسکو منعقد کرده است. این معاهده، تمامی جنبههای همکاری دو کشور را پوشش میدهد و به سه حوزه اصلی: همکاری اقتصادی، همکاری علمی و فناوری و همکاری در حوزه فرهنگ و گردشگری توجه ویژهای دارد.
– کریدور شمال – جنوب: این پروژه بزرگ حمل و نقل ایران را به روسیه و از آنجا به اروپا و آسیا متصل میکند. با تکمیل این کریدور، مسیرهای تجاری بین دو کشور کوتاهتر و هزینهها کاهش مییابد.
– تجارت و سرمایه گذاری: سال گذشته تجارت ایران و روسیه ۱۵ درصد رشد داشت و توافق جدید این روند را بیش از پیش تسریع خواهد کرد. دستور کار این همکاری شامل توسعه بازارهای مشترک تا سرمایه گذاری در پروژههای زیربنایی است.
دوم فناوری و علم است. هم ایران و هم روسیه پتانسیل تحقیقات علمی گستردهای دارند. توافقنامه مشارکت جامع بستری را برای اشتراک دانش و همکاری در زمینههایی مانند فناوری نانو، هوافضا، هوش مصنوعی و علوم پزشکی فراهم میکند. این همکاری نه تنها در سطح دولت، بلکه بین دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی دو کشور گسترش خواهد یافت؛ و سوم فرهنگ و گردشگری است، تقویت روابط بشردوستانه. یکی از جنبههای نادیده گرفته شده روابط بین الملل، اهمیت مبادلات فرهنگی است. این توافقنامه راهبردی سفر گردشگران را تسهیل میکند و برنامههای فرهنگی مشترک ایجاد میکند و به دو کشور امکان میدهد یکدیگر را بهتر درک کنند.
اهمیت اقتصادی معاهده مشترک با روسیه
یکی از مهمترین اهداف این سفر، افزایش حجم مبادلات تجاری و همکاریهای اقتصادی بین دو کشور است. ایران و روسیه دارای مکملهای اقتصادی متعددی هستند. برای مثال، روسیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نهادههای دامی و روغنی در جهان است و ایران میتواند از این ظرفیت برای تامین نیازهای خود بهره ببرد. پروژههایی نظیر کریدور حمل و نقل شمال-جنوب (INSTC) که از اهمیت استراتژیک برخوردار است، یکی از محورهای مذاکرات میان تهران و مسکو است. این کریدور میتواند به ایران اجازه دهد تا به یک هاب تجاری منطقهای تبدیل شود.
معاهده مشترک ایران و روسیه، که به عنوان یک توافقنامه جامع اقتصادی شناخته میشود، اهمیت زیادی در زمینههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دارد. این معاهده به تقویت همکاریهای اقتصادی بین دو کشور کمک کرده و زمینه را برای توسعه روابط تجاری و سرمایهگذاری فراهم میآورد.
یکی از جنبههای کلیدی این معاهده، افزایش حجم تجارت دوجانبه است. با توجه به منابع غنی انرژی ایران و نیاز روسیه به منابع انرژی، این توافق میتواند به تبادل کالاها و خدمات در این حوزه کمک کند. همچنین، همکاری در زمینههای کشاورزی، صنعت و فناوری اطلاعات از دیگر مزایای این معاهده به شمار میرود. به عنوان مثال، ایران میتواند از تکنولوژیهای پیشرفته روسیه در زمینه کشاورزی و صنعت بهرهبرداری کند و در عوض، محصولات خود را به بازار روسیه عرضه کند.
علاوه بر این، معاهده مشترک میتواند به تقویت زیرساختهای اقتصادی دو کشور کمک کند. پروژههای مشترک در زمینه حمل و نقل، انرژی و ارتباطات میتواند به بهبود وضعیت اقتصادی در هر دو کشور منجر شود. این همکاریها همچنین میتواند به ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری در مناطق مختلف کمک کند.
از سوی دیگر، این معاهده میتواند به تقویت موقعیت ایران و روسیه در عرصه بینالمللی کمک کند. با همکاری نزدیکتر، این دو کشور میتوانند در برابر فشارهای اقتصادی و سیاسی غرب مقاومت بیشتری داشته باشند و به عنوان یک بلوک اقتصادی قویتر در منطقه ظاهر شوند.
در نهایت، معاهده مشترک ایران و روسیه نه تنها به توسعه اقتصادی دو کشور کمک میکند، بلکه میتواند به ثبات و امنیت منطقهای نیز منجر شود و زمینهساز همکاریهای بیشتر در آینده باشد.
source