به گزارش صدای‌ بورس، بررسی‌ها حاکی از آن است که بورس درمقایسه با بازارهای موازی چون سکه، دلار و مسکن و…همچنان عقب مانده و یخ‌های رکودی‌اش شکسته نشده است. آمارهای منتشره نشان می‌دهد که از زمستان سال گذشته تا امروز بورس خلاف جهت بازارها حرکت کرده و به نوعی نه تنها از دلار و سکه که از تورم نیز جا مانده است.
دراین باره دلایل متعددی مطرح می‌شود اما آنچه بیش از هر موضوعی، لبخند را از بورس گرفته و اجازه قدرت نمایی را به این شاخص پر نوسان نداده، اعمال سیاست‌های نادرستی چون انتشار گواهی ۳۰ درصدی و توزیع سکه بوده که بار آن همچنان بر دوش سهامداران میلیونی‌اش سنگینی می‌کند. اما مهم‌ترین مساله، بی‌اعتمادی به این بازار است که ریشه آن به سال ۹۹ بازمی‌گردد و هنوز متولیان نتوانسته‌اند، آن را ترمیم کنند و بی‌اعتمادی در این بازار حاکم است. هر چند با تمدید دوره دوم ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار قرار است اقدامات تازه‌ای برای سبزی شاخص انجام شود اما با وجود چالش‌هایی چون قیمت‌گذاری دستوری و پیش‌بینی پذیر نشدن اقتصاد بعید به نظر می‌رسد، بازار پر تب و تاب سهام که زمانی طرفداران پر و پاقرص خود را داشت، به این سادگی بتواند گوی سبقت را از دیگر رقیبانش برباید. اما اگر شرایط سیاست‌گذاری بهبود یابد، بازار سهام می‌تواند آغاز یک مسیر صعودی باشد و حتی در میان رقبا سرش را همچون گذشته بالا نگه دارد.

بورس از تورم هم عقب ماند
بازار سرمایه که پیشتر جایگاه ویژه‌ای میان رقبایش داشت، امروز اما درجا زده و همچنان راه درازی در پیش دارد. این بازار مدت‌های مدیدی است که در لاک خود فرورفته و گویی قصد بیرون آمدن هم ندارد. نسخه‌های شفابخش ساختمان شیشه‌ای مطهری هم تا کنون نتوانسته راه به جایی ببرد. از این رو، بازاری که زمانی نقل محافل بود امروز جان ندارد و در سال جاری ضربانش تندتر شده است. آمارها گویای این واقعیت است که این بازار که سه ماهه پایانی سال گذشته فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده بود، امسال اما شرایط خوبی ندارد. بر این اساس، این شاخص که در دی ماه سال گذشته به ۲ میلیون و ۱۶۶ هزار واحد رسیده بود، در اردیبهشت سال جاری اما تغییر محسوسی نداشته و با افت و خیزهای پی در پی به ۲ میلیون و ۱۶۵ هزار واحد رسیده است. این آمارها نشان می دهد که بورس از سال گذشته تا کنون نتوانسته روزهای سبزش را ماندگار کند و ازنردبان صعود بالا رود. به بیانی دقیق تر می‌توان گفت؛ این بازار، حتی از تورم هم عقب مانده و نتوانسته تکانی به خود بدهد.

بازار سکه، سکه شد
بررسی ‌ها از وضعیت بازار پر زرق و برق سکه نشان می‌دهد که این بازار در مسیر صعود است. هر چند برخی روزها به دلیل وضعیت بازار طلای جهانی پا پس می‌کشد اما در مقایسه با بورس وضعیت بهتری دارد و به نوعی توانسته رقیب خود را کنار بزند. این بازار هر چند در سال گذشته نوساناتی را تجربه کرد اما از زمستان سال گذشته تا کنون، همچنان می‌تازد. این درحالی است که از ابتدای دی ماه سال ۱۴۰۲، قیمت سکه امامی از ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به ۳۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در اسفند ماه صعود کرد. در ابتدای سال جاری اما این صعود همچنان ادامه یافت تا این نرخ با رکوردی جدید به از مرز ۴۵ میلیون تومان نیز عبور کند. هر چند، این صعود بنا به دلایلی چون نوسانات طلای جهانی، در نیمه راه پا پس کشید و با رسیدن به نرخ ۴۰ میلیون تومان عقب افتاد اما پیش‌بینی می‌شود، روند صعودی آن ادامه‌دار باشد. علاوه برآن، سکه بهار آزادی، نیز از نرخ ۲۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در ابتدای دی ماه سال گذشته به ۴۱ میلیون در فروردین ۱۴۰۳ رسید و در اردیبهشت ماه اما روند نزولی را در پیش گرفت و به نرخ ۳۷ میلیون تومان رسید. با این وجود، تحلیلگران این بازار معتقدند؛ روند اونس جهانی و نرخ ارز دو فاکتور مهمی هستند که بر قیمت طلا تاثیرگذار خواهند بود. البته از نگاه آنها، چشم‌انداز قیمت اونس جهانی به دلیل احتمال تنش‌های ژئوپولتیک افزایشی خواهد بود. همچنین اگر، ریسک‌های سیاسی نیز در منطقه افزایش یابد، می‌توان انتظار داشت قیمت طلا در سال جاری روند صعودی را تجربه کند. البته آنطور که پیش بینی شده، میزان این صعود تابعی از افزایش ریسک است.

فراز و فرود دلار
بازار ارز نیز سال گذشته وضعیت بهتری داشت، گزارش‌ها از میزان بازدهی بازارها در سال گذشته نشان می‌دهد که میزان بازدهی دلار حدود ۲۳.۵ درصد بوده است. این درحالی است که نرخ دلار که در دی ماه ۱۴۰۲، به ۵۳ هزار و ۷۰۰ تومان رسید در اسفند ماه از مرز ۶۰ هزار تومان عبور کرد. در ابتدای سال ۱۴۰۳ اما روند افزایشی نرخ دلار ادامه یافت تا جایی که این نرخ در فروردین ماه به مرز ۶۵ هزار تومان نزدیک شد و در ۲۵ اردیبهشت ماه – لحظه تنظیم گزارش- تغییر خاصی نداشت و مقداری کاهش یافت. با این وجود، با توجه به افق تورمی ۴۰ درصدی، یک سناریو این است که قیمت دلار در محدوده ۷۰ تا ۷۵ هزار تومان باقی بماند اما اگر شوک جدیدی به اقتصاد وارد شود، احتمال روند صعودی نرخ دلار دور از ذهن نخواهد بود. برخی دیگر اما پیش‌بینی می‌کنند، اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، دلار بر نرخ ۶۵ هزار تومان باقی خواهد ماند. البته سناریوی دیگر این است که اگر نقدینگی رشد پیدا کند و به میانگین ۵ ساله اخیر خود، یعنی بالای ۳۵ درصد برسد، حرکت تورم از نرخ ۴۰ درصد هم عبور می‌کند و در این شرایط شاهد روند صعودی نرخ دلار خواهیم بود.

تورم کاهشی!
نرخ تورم نیز که زمستان سال گذشته تاخت و تاز زیادی داشت امسال اما آمارهای رسمی نشان از کاهش این نرخ دارد البته این روند در حالی است که پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش نرخ تورم در ماه‌های پیش رو دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ نرخ تورم که در ابتدای دی ماه ۱۴۰۲، به ۳۸.۵ درصد و در پایان اسفند ماه به ۴۰.۷ درصد رسیده بود در فروردین ماه سال ۱۴۰۳ اما روند کاهشی در پیش گرفت و به نرخ ۳۰.۹ درصد رسیده است. با این وجود، پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اگر شوک قابل توجهی در اقتصاد رخ ندهد، انتظارات تورمی تغییر چندانی نخواهد کرد و شرایط اقتصادی مشابه سال ۱۴۰۲ خواهد بود اما در غیر این صورت، باید شاهد انتظارات تورمی بیشتر و جهش ارزی و بی‌ثباتی بازارها بود. با این تفاسیر باید دید در دوره دوم ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار قرار است چه اتفاقاتی رخ دهد؟ آیا سیاست‌ها وبرنامه‌های تدارک دیده شده می‌تواند بورس را در میان رقبایش سرافراز کند یا همچنان باید شاهد درجا زدن آن باشیم.

• سیمین فهیمی – خبرنگار
• شماره ۵۴۲ هفته نامه اطلاعات بورس