با وجود تلاشهای دولت چهاردهم در تقویت زیرساختهای مناطق عشایری مانند احداث پلهای دسترسی و مخازن ذخیره آب، کمبارشی امسال و کمبود علوفه، درآمد هشت هزار خانوار عشایر مناطق گرمسیری استان کهگیلویه و بویراحمد را به شدت کاهش داده است. این شرایط باعث شده تا عشایر از مسئولان درخواست کنند تا برای بهبود وضعیت معیشتی آنان چارهاندیشی کنند.
بر اساس گزارشها، میزان بارندگیهای سال آبی جاری در این استان نسبت به سال گذشته ۳۵ درصد و در مقایسه با میانگین بلندمدت ۷۰ درصد کاهش یافته است. این کاهش بارندگی، شرایط سختی را برای دامداران ایجاد کرده و آنان مجبور شدهاند بخش قابل توجهی از درآمد خود را صرف خرید خوراک دام کنند. عشایر این منطقه که سالها با شرایط سخت طبیعت سازگار شدهاند، امسال با کمبارانیهای شدید مواجه شدهاند که زندگی و معیشت آنان را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.
دادههای هواشناسی نشان میدهد که استان کهگیلویه و بویراحمد تا پایان دی ماه سال جاری، بهطور میانگین ۵۷ میلیمتر کاهش بارش را تجربه کرده است. دامداران این مناطق با اشاره به گرانی نهادههای دامی، هزینههای حملونقل و دارو، مجبور به فروش دامهای خود شدهاند و از مسئولان میخواهند تا حمایت بیشتری برای حفظ سبک زندگی سنتی آنان انجام دهند.
یکی از دامداران منطقه عشایرنشین دریلا در گچساران اظهار داشت که هزینههای نگهداری دام بیشتر از درآمد حاصل از فروش محصولات است. مرتضی درهشوری، یکی از دامداران، با اشاره به اینکه مجبور به فروش ۳۰ رأس گوسفند خود شده، تأکید کرد که ادامه این روند میتواند به از دست رفتن دامها به عنوان سرمایه اصلی تولیدکنندگان منجر شود. وی همچنین بیان کرد که فرزندانش به دلیل درآمد بهتر، زندگی مصرفگرایانه شهرها را ترجیح میدهند و از مسئولان انتظار دارند تا با بهبود درآمد عشایر، به بقای این سبک زندگی کمک کنند.
احمد علی، یکی دیگر از دامداران منطقه برم مرغابی، با اشاره به هزینههای بالای خرید خوراک دام، حملونقل و دارو، گفت که هزینههای نگهداری دام بیشتر از درآمد است و دیگر انگیزهای برای ادامه فعالیت در این حوزه ندارد. وی اختصاص یارانه خرید خوراک دام را بهترین راهکار برای حمایت از عشایر در شرایط کمبارانی دانست.
سید مهدی عباسیان، معاون توسعه و امور زیربنایی اداره کل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد، اعلام کرد که هشت هزار خانوار عشایر ساکن مناطق گرمسیری استان به دلیل کاهش شدید بارندگی با مشکلات جدی مواجه شدهاند. وی افزود که مراتع این استان به دلیل خشکسالی امسال به شدت کاهش یافته و دامداران چارهای جز خرید خوراک دام ندارند.
عباسیان همچنین از اختصاص ۱۴۰ میلیارد ریال وام خرید علوفه به عشایر این استان خبر داد و گفت که به هر یک از دامداران متقاضی تا سقف یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال وام پرداخت میشود. این وامها با دوره بازپرداخت یک ساله و سود ۲۰ درصد برای جبران شرایط خشکسالی پیشبینی شده است. وی همچنین از اختصاص ۶۴۰ میلیارد ریال وام اشتغالزایی برای عشایر خبر داد و بیان کرد که عشایر میتوانند با دریافت این وامها علاوه بر دامداری، به فعالیتهایی مانند تولید گیاهان دارویی یا صنایع دستی نیز بپردازند.
عباسیان تأکید کرد که دولت ماهیانه به ازای هر نفر آرد یارانهای بین عشایر توزیع میکند و عشایر تنها ۲۰ درصد از قیمت آرد را پرداخت میکنند. وی همچنین به اهمیت حمایت از عشایر اشاره کرد و گفت که این قشر با تولید ۴۵ درصد از گوشت مصرفی استان، ۳۵ درصد از صنایع دستی و بخش قابل توجهی از محصولات دامی، نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی کشور دارند.
عشایر کهگیلویه و بویراحمد با در اختیار داشتن ۲۶ درصد از عرصههای زراعی و ۱۷ درصد باغستانها و پرورش یک میلیون و ۲۰۰ هزار رأس دام، در تلاش برای تولید محصولات غذایی هستند. افزایش درآمد این قشر میتواند انگیزه مضاعفی برای ادامه فعالیتهای آنان ایجاد کند.
یکی از راهکارهای بهبود معیشت عشایر، توسعه گردشگری در مناطق عشایری است. تبدیل کهگیلویه و بویراحمد به الگوی بومگردی میتواند زندگی عشایر را از طریق فروش مستقیم محصولات، عرضه غذاهای محلی و فروش سوغات به گردشگران متحول کند. بومگردی عشایری علاوه بر کمک به وضعیت معیشتی عشایر، میتواند به ماندگاری جمعیت کوچنشین در سکونتگاههایشان کمک کند.
رونق بومگردی در مناطق عشایری کهگیلویه و بویراحمد به دلیل اقلیم چهار فصل این استان، میتواند برای سرمایهگذاران نیز فرصتهای اقتصادی ایجاد کند. در این سبک گردشگری، کارآفرینان میتوانند در تمام فصول سال فعالیت کنند، زیرا سیاهچادرهای عشایر با تغییر فصل به ییلاق و قشلاق منتقل میشوند. علاوه بر این، تجربه سفری ارزانقیمت به سرزمینی با طبیعت بکر و جاذبههای متنوع، از دیگر مزایای توسعه بومگردی در این مناطق است.