وضعیت فعلی بازار سرمایه عملا برآیند اتفاقاتی است که در فضای اقتصادی و سیاسی کشور در حال روی دادن است. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به تنهایی نمی‌تواند تغییر با اهمیتی در وضعیت نماگرهای اقتصادی ایجاد کند. بارها از این مثال تکراری استفاده شده اما مجبورم عنوان کنم؛ شاخص بورس به نوعی دماسنج و نشانگر وضعیت عمومی اقتصاد کشور است، اینکه بگویند این دماسنج را عوض کنیم و یا فردی که عدد آن را یادداشت می‌کند، شخص دیگری باشد چاره کار نیست. به شدت با تغییر ریاست فعلی سازمان بورس، هیأت مدیره آن و ارکان مدیریت سازمان بورس مخالفم. درنتیجه اقداماتی که درکلان اقتصاد کشور روی داده، سرمایه‌گذاری در بورس برای فعالان اقتصادی جذابیت ندارد و هرکسی که ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار را به عهده داشته باشد نتیجه همین خواهد بود.
باید توجه داشت که ریاست سازمان بورس و هیأت مدیره ممکن است بتوانند برای مدت کوتاهی فرآیند افت قیمت سهام را به تأخیر بیندازند ولی در نهایت اقتصاد به آنجایی که باید تعادل در آن ایجاد شود برمی‌گردد. به‌طور مثال سود سپرده بانکی ناشی از سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی و عدم نظارت صحیح بر سیستم بانکی به محدوده ۳۰ درصد نزدیک شده، این به مفهوم آن است که متوسط P/E بازار باید زیر ۴ واحد باشد. خروج بازار از شرایط فعلی مستلزم این است که همکاری و عزم جدی در تمام ارکان اقتصادی و سیاسی کشور شکل گیرد، در داخل همه نهادهای مختلف اعم از وزارت صمت، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد باید دست به دست هم بدهند تا اقتصاد کشور و به تبع آن شرایط بهتر و مناسب‌تری داشته باشد. تغییر مداوم مقررات و دستورالعمل‌ها امکان ارائه پیش بینی دقیقی برای فعالان اقتصادی را فراهم نمی‌آورد و در این شرایط کمتر کسی علاقمند به سرمایه گذاری است. در این میان بعضی شرکت‌ها پذیرفته شده نیستند و کمتر کسی متوجه وضعیت آنها می‌شود ولی به هر حال صورت‌های مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس برای عموم منتشر می‌شود و همه سرمایه‌گذاران آن را ملاحظه می‌کنند و متوجه می‌شوند که حال خیلی از شرکت‌ها خوب نیست و درمجموع راهکار خروج از این وضعیت عزم جدی قوای سه گانه و بانک مرکزی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور است. درخصوص اینکه رئیس سازمان برنامه و بودجه از تصویب ۴ الی ۵ بند حمایتی از بازار سرمایه خبر داده است باید اشاره کرد؛ اینکه بگوییم بسته‌های قبلی و حمایت‌هایی که دولت از بازار داشته، کاملا بی تأثیر بوده بی انصافی است و حتما تأثیر داشته ولی تأثیرات آنها یا اندک بوده، یا واقعا به اندازه نیاز اتفاق نیفتاده و یا پیگیری درستی انجام نشده و به درستی اجرا نشده است. اطلاعی از جزئیات بسته جدید در دست نیست و نمی‌توان اظهار نظر دقیقی کرد ولی صرفا اگر انتظار داشته باشیم وزارت اقتصاد می‌تواند با یک بسته سیاستی-حمایتی اتفاق قابل توجهی در بورس اوراق بهادار و اقتصاد کشور رقم بزند، انتظار زیادی است. همانطور که قبلا هم گفته شد ایجاد بهبود در نماگرهای بورس به عنوان نمونه‌ای از بهترین شرکت‌های تولیدی و خدماتی کشور نیازمند هماهنگی بیشتر بین قوای سه‌گانه و بانک مرکزی است.

• احسان مرادی – کارشناس اقتصادی
• شماره ۵۴۳ هفته نامه اطلاعات بورس