سینمای دوران پهلوی که به عنوان «فیلم فارسی» شناخته می‌شد، ویژگی‌های خاصی داشت که اغلب آن را در زمره آثار هنری سطح پایین قرار می‌داد. صحنه‌های جنسی و اروتیک بخش جدایی‌ناپذیر این فیلم‌ها بود، به‌طوری که حتی در پوسترهای تبلیغاتی نیز از تصاویر زنان برهنه برای جلب توجه مخاطبان استفاده می‌شد.

در آن زمان، اخباری درباره تصادفات رانندگی به دلیل نمایش این تصاویر روی پرده‌های سینما منتشر شد، موضوعی که به وضوح نشان‌دهنده کاهش سطح فرهنگی و اجتماعی جامعه بود.

این رویکرد باعث شد تصویری ابزاری و جنسی از زنان در سینما شکل بگیرد، به‌طوری که برخی از بازیگران زن به تدریج از این عرصه کناره‌گیری کردند و حتی نسبت به این وضعیت اعتراض کردند. اما این اعتراضات تنها به حذف این افراد از سینمای آن دوران منجر شد.

آذر شیوا یکی از این بازیگران بود که در دوره‌ای به ستاره سینمای ایران تبدیل شد و نقش‌های متعددی را بازی کرد که اغلب جنبه‌های جنسی داشتند. پس از مدتی، او نسبت به این شرایط اعتراض کرد و با برگزاری یک پرفورمنس اعتراضی، در مقابل دانشگاه تهران اقدام به فروش آدامس کرد تا نارضایتی خود را نشان دهد. پس از این اعتراض، او تحت فشار و تحریم کارگردانان و تهیه‌کنندگان سینمای پهلوی قرار گرفت.

تقی مختار، کارگردان و روزنامه‌نگار، درباره سوءاستفاده از زنان در سینمای آن دوران گفت: «زن‌های موفق؟ اصلاً در سینما زن موفقی نداریم. این زنان خودشان هم می‌خواهند کار کنند، اما به آن‌ها اجازه نمی‌دهند. از آن‌ها سوءاستفاده می‌شود و بعد دورشان می‌اندازند.»

او همچنین به فروش آدامس توسط آذر شیوا اشاره کرد و گفت: «این زنان رنج می‌کشند، اما چه کنند؟ آذر شیوا وقتی از سینما رفت، دیگر برنگشت. بارها از او خواستند برگردد، اما شرطش این بود که خودش فیلم‌هایش را کارگردانی کند، که این شرط پذیرفته نشد.»

مختار زنان سینمای فیلم فارسی را ابزاری برای عیش و عشرت دانست و از بزم‌های شبانه‌ای سخن گفت که موفقیت بسیاری از بازیگران آن دوران را تضمین می‌کرد.

برخی از بازیگران زن نیز درباره کناره‌گیری از سینما در آن دوران صحبت کرده‌اند. فاطمه نظری، با نام هنری هاله، پس از بازی در 20 فیلم سینمایی در سال 1356 از سینما خداحافظی کرد. او در مصاحبه‌ای با روزنامه اطلاعات گفت: «پسر 8 ساله‌ام با کار من در سینما مخالف است و اصرار دارد دیگر هیچ فیلمی بازی نکنم. او حق دارد، چون از نقش‌های سکسی من روی پرده ناراحت می‌شود.»

ملکه رنجبر، که پس از انقلاب نیز در فیلم‌ها و سریال‌های مختلفی بازی کرد، درباره فضای فاسد سینمای پهلوی گفت: «اگر دختران بخواهند هنرپیشه شوند، باید بدانند که اگر فاسد نباشند، با فقر و بدبختی روبرو خواهند شد. من 28 سال در تئاتر و سینما بازی کردم و اکنون در جستجوی کاری برای امرار معاش هستم.»

در آن دوران، میزگردی در روزنامه اطلاعات با حضور سینماداران برگزار شد و موضوع نمایش فیلم‌های مبتذل خارجی مورد بررسی قرار گرفت. با این حال، فضای سینمای ایران و نمایش فیلم‌های خارجی به سمت تولید و نمایش آثار مستهجن گرایش داشت، موضوعی که به تشدید سقوط فرهنگی در جامعه منجر شد.

توسط spideh.ir