مرکز پایش وضعیت هوشمند نیروگاهی (IPCM CENTER) در نیروگاه سیکل ترکیبی شریعتی مشهد به بهره برداری رسید.
این مرکز با هدف توسعه فناوری‌های پیشرفته و ارتقای دانش فنی در حوزه مدیریت تجهیزات نیروگاهی، توسط گروه گسترش انرژی پاسارگاد و شرکت تولید انرژی برق شمس پاسارگاد (تابش) و با همکاری دانشگاه صنعتی شریف راه‌اندازی شده است.
کارکرد و مزایای مرکز پایش وضعیت هوشمند نیروگاهی
مرکز پایش وضعیت هوشمند نیروگاهی، با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و هوش مصنوعی، امکان نظارت و تحلیل آنلاین بر عملکرد تجهیزات کلیدی نیروگاه، از جمله توربین‌های گازی و بخار را فراهم می‌کند. این سیستم با به‌کارگیری حسگر‌های دقیق و ایجاد شبکه‌های ارتباطی پیشرفته، داده‌های عملکردی تجهیزات را به‌صورت لحظه‌ای جمع‌آوری و پردازش کرده و اطلاعات دقیقی در اختیار مدیران نیروگاهی قرار می‌دهد.
بر اساس اطلاعات ارائه‌شده، مهم‌ترین مزایای این مرکز عبارت‌اند از:
– کاهش ناترازی شبکه و افزایش پایداری: با پایش مستمر وضعیت تجهیزات، امکان شناسایی زودهنگام مشکلات و جلوگیری از ناهماهنگی بین تولید و مصرف انرژی فراهم می‌شود.
– افزایش طول عمر تجهیزات: با کاهش تعداد خرابی‌ها و تعمیرات اضطراری، بهره‌وری تجهیزات افزایش یافته و هزینه‌های نگهداری کاهش می‌یابد.
– بهینه‌سازی عملکرد نیروگاه: استفاده از روش‌های تحلیلی پیشرفته و یادگیری ماشین، موجب بهبود راندمان و کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود.
– افزایش قابلیت پیش‌بینی خرابی‌ها: این سیستم با شبیه‌سازی شرایط بحرانی و تحلیل روند‌های گذشته، امکان پیش‌بینی دقیق خرابی‌ها و نیاز‌های تعمیراتی را فراهم می‌کند.
بخش‌های اصلی مرکز پایش وضعیت هوشمند
مرکز IPCM دارای سه بخش اصلی است که هر یک نقش کلیدی در مدیریت عملکرد نیروگاه ایفا می‌کنند:
۱. بخش مانیتورینگ آنلاین تجهیزات: این بخش به‌صورت لحظه‌ای داده‌های ارتعاشی و عملکردی توربین‌ها، ژنراتور‌ها و سایر تجهیزات را پایش کرده و در صورت مشاهده هرگونه انحراف از مقادیر بهینه، هشدار‌های لازم را صادر می‌کند.
۲. بخش تحلیل و پیش‌بینی وضعیت نیروگاه: این بخش با بهره‌گیری از الگوریتم‌های پیشرفته یادگیری ماشین، وضعیت تجهیزات را تحلیل کرده و با شبیه‌سازی شرایط مختلف، نیاز‌های تعمیراتی و نگهداری را پیش‌بینی می‌کند.
۳. بخش تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌های لحظه‌ای: با تجمیع اطلاعات و ارائه داشبورد‌های تحلیلی، این بخش امکان تصمیم‌گیری سریع و استراتژیک را برای مدیران نیروگاهی فراهم می‌کند و به کاهش زمان توقف تجهیزات و افزایش بهره‌وری کمک می‌کند.
برنامه‌های توسعه‌ای مرکز IPCM
مرکز پایش وضعیت هوشمند نیروگاهی برنامه‌های متعددی را برای توسعه فناوری‌های مدیریت نیروگاهی در سطح کشور در دستور کار دارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– استفاده از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی خرابی‌ها: این فناوری با تحلیل داده‌های گذشته و شبیه‌سازی شرایط مختلف، امکان شناسایی ناهنجاری‌ها و صدور هشدار‌های به‌موقع را فراهم می‌کند.
– ایجاد داشبورد‌های تحلیلی برای مدیران نیروگاهی: نمایش یکپارچه اطلاعات عملکردی تجهیزات، روند تولید انرژی و پیش‌بینی خرابی‌ها در قالب داشبورد‌های گرافیکی، تصمیم‌گیری را بهینه‌سازی می‌کند.
– افزایش امنیت سایبری نیروگاه‌ها: برای جلوگیری از حملات سایبری و دسترسی غیرمجاز به داده‌های حساس نیروگاهی، از سیستم‌های امنیتی پیشرفته استفاده خواهد شد.
تحلیل کلان‌داده‌ها (Big Data Analytics): این روش با بررسی حجم گسترده‌ای از داده‌های نیروگاهی، امکان شناسایی الگو‌های جدید بهینه‌سازی و افزایش کارایی نیروگاه‌ها را فراهم می‌کند.
با راه‌اندازی مرکز IPCM در نیروگاه سیکل ترکیبی شریعتی مشهد، زمینه برای توسعه و بومی‌سازی فناوری‌های پایش وضعیت هوشمند در سایر نیروگاه‌های کشور نیز فراهم خواهد شد. این مرکز می‌تواند نقشی کلیدی در بهینه‌سازی عملکرد نیروگاهی، کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش پایداری شبکه برق ایفا کند.
این مرکز پایش هوشمند توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری مورد حمایت قرار گرفت و امروز با حضور حسین افشین معاون علمی رئیس جمهور در مشهد افتتاح شد.
source